
۱-من با خانم خود جدا از هم زندگی می کنیم . ایشان شرعاً طلاق گرفته اما هنوز قانونی نشده است آیا بعد از یک سال می تواند ازدواج کند ؟
پاسخ – اگر واقعاً طلاق گرفته است و بعد از یک سال عده ی او نیز تمام شده می تواند ازدواج کند . البته این یک سال باید از طلاق گذشته باشد نه از جدا زندگی کردن. بعضی از زوج ها تصور می کنند چون جدا از هم زندگی می کنند پس این شرعاً طلاق است . نه این طلاق نیست. در طلاق باید صیغه ی خاص آن خوانده شود و شرایطی دارد و اینکه باید در حضور افراد عادل خوانده شود . اگر طلاق داده نشده باشد هرچند مدت ها از هم جدا زندگی کنند این خانم نمی تواند ازدواج کند . موقعی که شرعاً خانم طلاق گرفت و عده ی طلاق نیز سپری شد، می تواند ازدواج کند. ثبت طلاق مراحل قانونی است که آن هم باید صورت بگیرد . اگر طلاق ثبت نشده ،اما شرعاً این خانم مطلقه است، با شرایطی که گفته شد شرعاً می تواند ازدواج کند.
۲- آیا بعد از طلاق نفقه ی بچه ها بر مرد واجب است ؟
پاسخ – فرزند واجب النفقه است . اگر مردی زنش را طلاق بدهد ، باز هم بچه هایش واجب النفقه هستند و باید هزینه ی زندگی آنها را بپردازد . اگر فرزند در حدی است که خودش هزینه ی زندگی اش را تامین می کند و در آمدی دارد و نیازمند نیست احتیاح به دادن نفقه نیست ولی اگر خودش کار نمی کند و درآمدی ندارد بر مرد واجب است که نفقه و خرج زندگی او را در حدی که واجب شمرده شده است بپردازد .
۳- دختری هستم که به پسری علاقه دارم ولی خانواده ام راضی نیستند . آیا ما بدون رضایت آنها می توانیم عقد و ازدواج کنیم ؟
پاسخ – فتوای مراجع تقلید این است که دختر باید با اجازه ی پدر یا پدربزرگ عقد بکند . مورد استثنا هم گفته اند که اگر خواستگار خوبی پیدا شده است و طرف کفو و همتای اوست و ترس این را دارد که خواستگاری بهتر از او پیدا نشود ، پدر یا جد پدری هم بی جهت ممانعت می کنند ، در اینجا فرموده اند که اذن ساقط است . بعضی از فقهاء فرموده اند که اگر خودش استقلالی دارد و دسترسی به پدر ندارد ، در آنجا هم اجازه ساقط است . پس دختر باید با اجازه ی پدر عقد بکند . بالاخره آنها می خواهند با هم رفت و آمد داشته باشند و دیگر اینکه دلسوزتر از پدر و مادر پیدا نمی شود . سعی کنید حرف آنها را گوش بدهید البته ممکن است که آنها هم اشتباه بکنند ولی حرفی که آنها می زنند از روی دلسوزی است . پدر ها هم بی جهت مخالفت نکنند . اگر طرف مناسب است قبول کنید و بگذارید که ازدواج سر بگیرد که اجر بزرگی هم دارد .
پاسخ – مجبور کردن دیگران کار درستی نیست . دلسوزی پدر و مادر برای فرزندان خوب است و فرزندان باید حرف آنها را گوش کنند . پدر و مادرها هم اجبار نکنند فقط راهنمایی بکنند . یک وقت او را مجبور می کنند و تهدید می کنند و دختر بله می گوید ،این ازدواج درست نیست ولی یک فقط دختر اکراه دارد ولی می پذیرد ، این ازدواج صحیح است . اجبار با اکراه فرق می کند. یک وقت فردی قصد فروش خانه را ندارد ولی او را مجبور می کنند و او خانه را می فروشد. این معامله صحیح نیست . یک وقت طرف قرضی دارد یا پولی نیاز دارد و چاره ای ندارد و اکراه دارد ولی با قصد خانه را می فروشد . این معامله صحیح است .
پاسخ – خیر . اگر ازدواج هم قطعی باشد تا زمانی که صیغه ی عقد جاری نشده باشد پسر و دختر با هم نامحرم هستند و نمی توانند با هم دست بدهند .
۹-آیا بعد از طلاق پدرشوهر همچنان بر عروس و مادر زن بر داماد محرم است ؟
پاسخ – بله. طلاق باعث می شود که زن و شوهر بر یکدیگر نامحرم بشوند ولی پدر شوهر همچنان به عروس محرم است و مادر زن همچنان بر داماد محرم است .
۱۰-آیا در ماه محرم یک عقد ( ازدواج ) ساده اشکالی دارد ؟
پاسخ – خیر اشکالی ندارد . برگزار کردن مجلس شادی اشکال دارد . جوانان می توانند در ماه محرم یا صفر یا ماه رمضان عقد را انجام بدهند و مراسم را بعد از آن بیندازند .
پاسخ – خیر . سه طلاقه یعنی مرد یک بار زن را طلاق می دهد و دوباره به آن زن رجوع می کند یعنی او را به همسری برمی گزیند . و در ایام عده دوباره زن را طلاق بدهد . با یک لفظ نمی تواند خانمی را سه طلاقه کرد .
پاسخ – ممکن است که اگر ایشان ازدواج کنند از این حالت انزوا بیرون بیایند . اگر ایشان نیاز به ازدواج دارند شما اقدام کنید ولی شرایط را با آن دختر خانم در میان بگذارید . اگر شما این کار را انجام بدهید ظلمی در حق آن دختر نکرده اید .
پاسخ – عقد همان ازدواج رسمی است . ولی آنرا در دفتر ثبت می کنند که از نظر قانونی مشکل نداشته باشد و مراسم عروسی می گیرند که به همگان اعلام و اکرام کنند. مخارج زن به عهده ی شوهرش است ولی تا زمانی که زن تمکین نمی کند البته به معنای تام ، مخارج زن بعهده ی شوهر نیست . در بعضی جاها تا مدتی که دختر در خانه ی پدر است خرجش بعهده ی پدر است ولی اگر شوهر هم خرجی بدهد مانعی ندارد .
پاسخ – خیر . باهم نبودن مجوزی برای ازدواج مجدد نیست . خانم تا زمانی که طلاق نگرفته است یا شوهرش از دنیا نرفته است نمی تواند با فردی ازدواج کند. اگر خانم همسرش از دنیا برود یا طلاق بگیرد باید عده نگه دارد و تا عده تمام نشود نمی تواند با دیگری ازدواج کند .
پاسخ – ازدواج امر مهمی در زندگی است . این کار باید با فکر ،اندیشه و مشورت اقدام شود تا به این مشکلات برخورد نشود. ایشان خواستگاری کرده اند و اسم خودش را روی دختر مردم گذاشته است و سه سال طول کشیده است . اگر به خاطر تاخیر شما در ازدواج آبروی این دختر رفته است شما باید رضایت ایشان را جلب کنید و اگر می توانید با این دختر خانم ازدواج کنید .
پاسخ- بعضی از فقها این احتیاط را دارند که صیغه ی عقد باید عربی خوانده بشود. و اگر نمی توانند عربی بخوانند به فردی وکالت بدهند که برایشان عربی بخواند . بعضی از مراجع می فرمایند که اگر به زبان دیگری هم خوانده بشود اشکالی ندارد و صحیح است .
پاسخ – مومنین در ایام شهادت ها، محرم ،صفر و ایام ماه مبارک رمضان مراسم شادی برگزار نمی کنند . در این ایام اصل مسئله ی ازدواج اشکالی ندارد ولی مراسم شادی آن باید بعدا انجام بگیرد . پس در ایام فاطمیه اصل مسئله ی ازدواج اشکالی ندارد ولی معمولا
مراسم رسمی را در فرصت های دیگر انجام می دهند.
پاسخ – نفقه ی خانم برعهده ی شوهر است یعنی شوهر باید هزینه ی زندگی را تامین کند و از طرفی خانم بدون اجازه ی شوهرش نباید از خانه خارج بشود البته اجازه ی کلی کافی است و …
پاسخ – در برخی از کتابها آداب و دعاهایی وارد شده است. شما می توانید به کتاب حلیه المتقین و کتاب احکام زندگی مراجعه کنید .
پاسخ – اگر شما هنوز عقد نکرده اید نامحرم هستید و یک دختر و پسر نامحرم نمی توانند با هم به مسافرت بروند و با یکدیگر حرفهای خصوصی بزنند ، اگر در خواستگاری دختر و پسر در گوشه ای باهم در جلوی بزرگتر ها صحبت کنند اشکالی ندارد .مراحل نامزدی باید عاقلانه و شرعی باشد . صرف نامزدی یا بنای ازدواج ، موجب محرمیت نیست .
پاسخ – شما سعی کنید که رضایت والدین را جلب کنید ولی در صحت عقد ازدواج رضایت پدر و مادر شرط نیست .اگر خودتان نمی توانید رضایت آنها را جلب کنید واسطه ای را انتخاب کنید تا آنها را راضی کنند .
۲۳-اگر دختری بدون اجازه ی پدرش عقد کند اشکال دارد ؟
پاسخ – فتوای اکثر فقها این است که اگر دختر پدر یا جد پدری دارد و می تواند از آنها اجازه بگیرد ،باید اجازه بگیرد و بدون اجازه عقد صحیح نیست . اگر همتایی برای دختر پیدا شده است و ترس این می رود که دیگر خواستگار خوبی پیدا نشود و پدر بی جهت مخالفت کند ،در این صورت اگر دختر بدون اجازه عقد بکند اشکالی ندارد.