در صورت درخواست طلاق یکطرفه حق و حقوق قانونی زن چگونه است؟

در چه مواردی زن حق طلاق دارد؟ آیا صرف اینکه من از همسرم متنفرم می تواند باعث طلاق شود؟ در صورت درخواست طلاق یکطرفه حق و حقوق قاونی زن چگونه است؟

در مباحث مربوط به حقوق زن، مساله حق طلاق براى زنان یکى از پرسشهاى اساسى است. اگر چه بر پایه قانون اسلام و حقوق ایران، طلاق از اختیارات مرد است ولى زن نیز در صورت عدم رعایت‏حقوق وى از طرف شوهر بویژه آنگاه که ادامه زندگى زناشویى موجب عسر و حرج او گردد، حق درخواست طلاق از قاضى را خواهد داشت و دادگاه نیز در صورت احراز شرایط، به منظور تحقق عدالت، اقدام به صدور حکم طلاق خواهد نمود. این موارد عبارتند از: استنکاف شوهر از پرداخت نفقه و عدم امکان الزام وى به انفاق، ناتوانى و عجز شوهر از پرداخت نفقه، غایب مفقودالاثر بودن شوهر و نیز در عسر و حرج بودن زوجه در صورت ادامه زندگى زناشویى.
در اوایل انقلاب از حضرت امام خمینى(ره) پرسیدند: مسأله بودن اختیار طلاق به دست مرد، مایه ناراحتى و تشویش خاطر گروهى از زنان مبارز ایران شده است و آنان گمان مى کنند که دیگر به هیچ وجه حق طلاق ندارند و افرادى نیز از این موضوع سوء استفاده کرده و مى کنند. امام(ره) در پاسخ فرمود:
براى زنان محترم، شارع مقدس راه سهل معین فرموده است تا خودشان زمام طلاق را به دست گیرند; به این معنى که ضمن عقد نکاح اگر شرط کنند که وکیل باشند در طلاق (مطلق یا مشروط) زن وکیل باشد که خود را طلاق دهد دیگر هیچ اشکالى براى خانم ها پیش نمى آید و مى توانند خود را طلاق دهند. (مباحثى از حقوق زن، انتشارات اطلاعات، ص ۱۸۹، استفتاء از امام خمینى(ره).)
با پیدایش مشکلاتى در نظام خانواده، فقه و قوانین عرفى، راهى جدید براى حمایت از زنان گشود، به گونه اى که اکنون زن در مواردى با ارایه ادله محکمه پسند مى تواند به دادگاه برود و درخواست طلاق کند. براى نمونه، هنگامى که مرد توانایى عمل زناشویى ندارد، مفقود الاثر شده، به زنش نسبت ناروا داده یا دوام زوجیت موجب عُسر و حرج زوجه است، دادگاه، مرد را احضار مى کند تا زنش را طلاق دهد. اگر مرد از این کارسر باز زند، دادگاه(حاکم شرع) او را طلاق مى دهد]
زنى که مایل نیست با شوهرش زندگى کند و از او تنفر داشته وبسیار بدش مى‏آید، مى‏تواند مهر خود، یا مال دیگرى را به او ببخشد که طلاقش دهد. این طلاق را«طلاق خلع» مى‏نامند. دراین نوع طلاق چون اقدام کننده زن است ؛ مرد ملزم به پرداخت نفقه ایام عده ودادن مهریه نمی باشد و اگر زن و شوهر یکدیگر را نخواهند و زن مهر خود یا مال دیگرى را به مرد ببخشد که او را طلاق دهد، آن را «طلاق مبارات» مى‏نامند.توضیح المسائل مراجع، م ۲۵۳۱٫
۱) براى ملاحظه بررسى تفصیلى این موضوع، ر.ک.: ۲) مواد ۱۱۲۹ و ۱۲۰۹ و ۱۱۳۰ قانون مدنى.
) مواد ۱۰۳۰ و ۱۱۵۷ قانون مدنى.

نویسنده

وکیل پایه یک مهرداد طالبی

See author's posts