
وحدت زمانی تفهیم اتهام و اخذ آخرین دفاع
بازپرس پس از پايان تحقيقات و در صورت وجود دلايل كافي بر وقوع جرم، به متهم يا وكيل وي اعلام مي كند كه براي برائت يا كشف حقيقت هر اظهاري که دارد، به عنوان آخرين دفاع بيان كند. هرگاه متهم يا وكيل وي در آخرين دفاع، مطلبي اظهار کرده يا مدركي ابراز کند كه در كشف حقيقت يا برائت مؤثر باشد، بازپرس مكلف به رسيدگي است.
بسیار اتفاق افتاده است که به محض احضار متهم در اولین جلسه تحقیقات مقدماتی، علاوه بر تفهیم اتهام، در همان جلسه، آخرین دفاع متهم نیز اخذ و پرونده مهیای صدور قرار نهایی می شود.حال سئوال اینجاست آیا این شیوه از دادرسی صحیح است؟ زیرا در فاصله دو نهاد تفهیم اتهام تا اخذ آخرین دفاع ممکن است چندین دلیل به نفع یا علیه متهم ارائه شود.هرچند تامل در انجام تحقیقات ممکن است با اصل فوریت انجام تحقیقات در تضاد باشد و از سویی هیچ منع قانونی در وحدت زمانی تفهیم اتهام و اخذ آخرین دفاع وجود ندارد، اما آنچه مهم است، اینکه اگر در این مسیر تاملی از سوی مقام تحقیق باشد و اخذ آخرین دفاع را به جلسه ای دیگر واگذار کند، شاید بتوان قدمی در راه احقاق حقوق احتمالی متهم برداشت و به وی فرصت ارائه تحقیق بر اساس دلایل ارائه شده از سوی شاکی اعطا کرد. هرچند به موجب مقررات ماده ۲۶۲ قانون آیین دادرسی کیفری، «بازپرس پس از پايان تحقيقات و در صورت وجود دلايل كافي بروقوع جرم، به متهم يا وكيل وي اعلام مي كند كه براي برائت يا كشف حقيقت هر اظهاري که دارد، به عنوان آخرين دفاع بيان كند. هرگاه متهم يا وكيل وي در آخرين دفاع، مطلبي اظهار کرده يا مدركي ابراز کند كه در كشف حقيقت يا برائت مؤثر باشد، بازپرس مكلف به رسيدگي است.» حمایت