
نظر به مقررات مواد ۳۱۵، ۳۱۸، ۳۵۴، ۳۵۶ و ۵۵۳ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ و مواد ۲۷۰ به بعد قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی و به ویژه ماده ۱۸۱ قانون، در فرض حضور فرد در محل وقوع جنایت و فقدان قرائن و امارات موجب ظن قاضی، آیا درخواست سوگند از سوی اولیایدم ضروری است؟ آیا دادگاه میتواند طبق ماده ۳۱۵ قانون مجازات اسلامی، راساً متهم را سوگند دهد و در صورت ضرورت مطالبه قسم از سوی اولیایدم و عدم مطالبه آنها، آیا در مورد تامین اخذشده میتوان طبق تبصره ماده ۳۱۸ قانون مجازات اسلامی عمل کرد؟
با توجه به ماده ۳۱۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ (فقدان قرائن و امارات موجب ظن و صرف حضور فرد در محل وقوع جنایت از مصادیق لوث محسوب نمیشود و او با یک سوگند تبرئه میشود)، ادای سوگند به منظور تبرئه از جنایت، حق فرد است و لذا استفاده از این حق مستلزم درخواست از سوی اولیایدم مقتول نیست و مقررات ماده ۳۲۰ قانون مذکور که «اقامه قسامه یا مطالبه آن از متهم باید توسط صاحب حق قصاص یا دیه باشد» ناظر به موارد لوث یعنی مواردی است که طبق ماده ۳۱۴ قانون مورد بحث، قرائن و امارات ظنی که موجب ظن قاضی به ارتکاب جنایت از ناحیه متهم میشود، وجود دارد؛ در حالی که به تصریح ماده ۳۱۵ این قانون، موضوع از مصادیق لوث نیست و به نظر نمیرسد که دادگاه نیز راساً بتواند از فرد حاضر در محل وقوع جنایت به شرحی که در ماده ۳۱۵ قانون یادشده آمده است، ادای سوگند را تقاضا کند؛ لیکن دادگاه مراتب موضوع ماده را به فرد (مشتکیعنه) تفهیم میکند.