برخی بدون اطلاع از ماهیت حکم اظهارنظر می‌کنند

حجت‌الاسلام و المسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای در مراسم تودیع و معارفه رییس کل دادگستری استان چهارمحال و بختیاری با انتقاد از اظهارنظر برخی افراد که از پرونده‌ها اطلاعی ندارند، ادامه داد: بسیاری از اوقات برخی افراد هستند که از ماهیت یک حکم و جزییات و روند قضیه اطلاع ندارند با این حال شروع به اظهارنظر می‌کنند و هرکس یک چیز می‌گوید. چه بسا گاهی وقت‌ها از زبان یک مسئول و یک فردی که اصلا از ماجرایی خبر ندارد و می‌گوید “من گمان می‌کنم”، این اظهارنظر‌ها صورت می‌گیرد. حرف بنده این است که اگر اطلاع ندارید، چگونه درباره چیزی که یک سال (کمتر و یا بیشتر) روی آن کار شده، ۱۰ الی ۱۵ قاضی آن را دیده‌اند، در دادسرا رسیدگی شده و فرضا بازپرس مربوطه اعلام داشته که برای بنده این اتهام یا این تبرئه محرز شده اظهارنظر می‌کنید و چگونه چنین اظهارنظری را در جامعه پمپاژ می‌کنید؟ در این صورت چگونه انتظار داریم یک جامعه با صفا و با سلامت برایمان باقی بماند.
به گزارش خبرگزاری‌ها، وی از رعایت انصاف و عدالت به عنوان یکی از مسائلی که امروز به شدت به آن نیازمند هستیم، نام برد و تاکید‌کرد: این عدالت و انصاف تنها در قضاوت، گفتن و نوشتن و برای یک فرد خاص نیست. پس از همه طبقات جامعه این انتظار وجود دارد و اگر این را رعایت کنیم، بسیاری از مسائل امروز و این تنش‌ها و مشکلات و مسائلی که هست، وجود نخواهد داشت.
معاون اول قوه‌قضاییه با اشاره به آیه «انَّ بعضَ الظنِّ اِثم» تصریح کرد: با وهم، توهّم و با یک گمان مسائل را نسبت می‌دهیم و بعد این مسائل شیوع پیدا می‌کند و گاهی وقت‌ها چیز‌هایی که قطعا اشاعه آن حتی بر فرض درست بودن، حرام است، به این ترتیب ترویج می‌شود. مثلا درباره موضوعی که به دادگاه رفته و دادگاه آن مطلب را ثابت ندانسته، کسی، چیزی را که در ذهنش هست، ترویج می‌کند. موضوع این است که حتی به فرض صحت برخی مسائل، اشاعه آن حرام است تا چه برسد به اینکه چیزی که اصلا اتفاق هم نیفتاده باشد، اشاعه داده شود.
این مسئول عالی قضایی با بیان اینکه انصاف اقتضا می‌کند که ما خود را جای دیگری قرار دهیم، گفت: اگر چیزی را به ما نسبت بدهند و آن فعل، گناه، حرام، جرم و بد باشد، ما خودمان چه توقعی داریم؟ آیا توقع داریم اگر چیزی را به ما نسبت دادند، قبل از اینکه توضیح بخواهند و از خودمان بشنوند، همه جا منتشر کنند؟ حتما توقع داریم که این کار را نکنند؛ پس ما هم نسبت به دیگران آنچه را که نمی‌پسندیم، نپسندیم.
وی با طرح این پرسش که قوه‌قضاییه که امروز از زبان برخی بدخواهان، دشمنان و به تعبیر بنده بعضی از غافلان، این مقدار مورد هجمه قرار می‌گیرد، آیا این هجمه انصاف است یا بی‌انصافی است، بیان‌کرد: البته نمی‌خواهم قوه‌قضاییه را تبرئه کنم یا هر فرد منتقدی را مورد مذمت قرار دهم. قوه‌قضاییه حتما ایراد و اشکال دارد و ممکن است مسائلی در آن باشد که نه تنها قابل نقد است، بلکه قابل اعتراض هم هست اما آیا آنچه که گفته می‌شود، همه صحیح است؟ بنده خدا را شاهد قرار می‌دهم که همه این‌ها نه تنها صحیح نیست، بلکه بی انصافی است.
معاون اول قوه‌قضاییه ادامه داد: آیا بی‌انصافی نیست به کسانی که در یک سنگر پرخطر، زندگی و تلاش می‌کنند و همه حیثیت خود را گذاشته‌اند، اینگونه ظالمانه و بی انصافانه هجمه شود.
وی ادامه داد: چند ایراد به قوه‌قضاییه می‌گیرند و عنوان می‌کنند که به پرونده‌های ما دیر رسیدگی می‌شود؛ باید چندین بار رفت و آمد کنیم و چند سال طول می‌کشد. یک اشکال دیگر این است که می‌گویند در دادگاه، به حقِ مورد نظرم نرسیدم یا عنوان می‌کنند که رفتار کارمند  یا قاضی در دستگاه قضایی رفتار خوبی نبوده است و مسائلی از این قبیل را مطرح می‌کنند. محسنی‌اژه‌ای تصریح‌کرد: برخی کسانی که به نفعشان حکم صادر نشود، اینطور قضاوت می‌کنند که حتما طرف مقابل پارتی داشته و یا یک نوع کار غیرقانونی کرده است. این هم مطلبی است که گفته می‌شود. یک مطلب غیرمنصفانه هم این ایام از زبان برخی تکرار می‌شود؛ برخی از کسانی که خودشان مسئولیت‌های بسیار سنگین در این نظام و کشور داشتند و بخش اعظم مسئولیت‌های مهم کشور در اختیارشان بوده و خودشان می‌دانند که مشکلات کار کجاست و چگونه است، چه تعابیری که نسبت به این قضیه نمیکنند.

دولت اصرار کرد که در برنامه ششم حق استخدام قاضی نداشته باشیم
معاون اول قوه‌قضاییه با اشاره به در پیش بودن برنامه ششم توسعه کشور و لایحه بودجه ۹۷ تاکید‌کرد: این دستگاه برای پیشبرد و تحقق کامل برنامه‌ها، تکالیف و وظایف خود به بیش از ۲۳۰ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
وی افزود: البته تنگنا‌های دولت را قبول داریم؛ ولی دولت هشت هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته است. ملاحظه می‌کنید که بودجه پیشنهادی دولت برای ما تقریبا یک سوم بودجه مورد نیازاست. در مجلس نیز کاملا همکاری کردند و ۸۰۰ میلیارد اضافه کردند؛ ولی باز هنوز فاصله از کجا تا کجاست. ما همه تلاش خودمان را در این مورد در تعامل با دولت و مجلس کردیم. البته آن‌ها نیز تنگنا‌هایی دارند؛ ولی اگر به ما کمتر از ۱۵ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان داده شود که تاکنون هیچ روزنه‌ای نداریم که این مبلغ را به ما بدهند، بسیاری از تکالیف ما در سال ۹۷ زمین می‌ماند.
معاون اول قوه‌قضاییه خاطرنشان‌کرد: در برنامه ششم توسعه همه تلاش را کردیم و نمایندگان مجلس نیز همکاری کردند و قرار شد از بودجه عمومی کل کشور حداقل ۲٫۹ دهم درصد به قوه‌قضاییه هرساله اختصاص پیدا کند. آن بودجه‌ای که در کمیسیون تلفیق مجلس تصویب شد، حدود ۴۲۴ هزار میلیارد تومان است که ۲٫۹ دهم آن را ندادند و آن مقداری هم که در مجلس اضافه شده به نصف چیزی که ما نیاز داریم، نمی‌رسد. وی افزود: در برنامه پنجم به قوه‌قضاییه اجازه داده بودند که هر ساله ۸۰۰ قاضی گزینش کنیم و به کار بگیریم. دولت اصرار کرد که در برنامه ششم حق استخدام کارمند و قاضی نداشته باشیم. عنوان کردیم که حجم کار اینگونه است و مشکلاتی که در جامعه هست، مانند بیکاری یا موادمخدر حجم پرونده‌ها را افزایش می‌دهد لذا در برنامه ششم تلاش شد و مجلس نیز همراهی کرد که در طول برنامه ششم ۴ هزار قاضی و برای هر سال نیز ۳ هزار و ۲۰۰ کارمند بگیریم. آزمون برگزار کردیم؛ امتحان گرفتیم و عده‌ای را متوقع کردیم به عنوان اینکه این موضوع در برنامه ششم آمده است؛ ولی یک ریال بودجه برای این قضیه منظور نشده و اکنون معاونت راهبردیِ قوه به منابع انسانی اعلام کرده که یک قاضی و کارمند هم تاکنون نمی‌توان به کار گیرد؛ چون بودجه‌اش تامین نشده است.
وی تصریح کرد: اگر بودجه تأمین نشود که تاکنون تأمین نشده است ما نمی‌توانیم حتی یک نفر را به کار بگیریم. حال شما ملاحظه بفرمایید یک قاضی، بازپرس یا دادیار پرونده‌ای را پیگیری کند که چند نفر باهم دعوا کرده‌اند و بستگانشان نیز با حالات پرخاشگری و عصبی همراهشان هستند. ببینید و در حالیکه شاکی انتظار دارد پرونده او به سرعت به نتیجه برسد، بازپرس یا قاضی همچنان درگیر سایر پرونده‌های ارجاعی است.

ضرورت نظارت مستمر مسئولان کشور به مجموعه‌های مربوطه
محسنی اژه‌ای گفت: اگر ما نتوانیم بازپرس، دادیار، کارمند و قاضی استخدام کنیم، به‌طور طبیعی روند پرونده‌ها طولانی شده و رفتاری که باید انجام شود در دعاوی مختلف به نتیجه نخواهد رسید. در حالی که اگر قاضی و نیروی انسانی کافی وجود داشته باشد، می‌توانند به‌ موقع به درد دل شاکی گوش داده و پرونده را حل کنند.
سخنگوی قوه‌قضاییه عنوان کرد: در این حالت قاضی می‌تواند با جمع‌بندی مطالب و مستندات درآرامش قضاوت کند؛ اما اگر پشت سرهم پرونده به او ارجاع شود، ممکن است که از کمیت و کیفیت کار کاسته شود که این طبیعی است.
وی تأکید کرد: در قوه‌قضاییه این خال کوچک نیز نباید باشد، اما توجه داشته باشید آنچه که امروز درباره قوه‌قضاییه گفته می‌شود، خلاف است. بله ما به ریاست قوه‌قضاییه نیز مطرح کردیم که اگر کارمندی خلاف کرد و ثابت شد، باید با اشد مجازات با او برخورد شود زیرا اثر سوء آن به کل جامعه، نظام و دستگاه قضایی برمی‌گردد لذا ما در این حالت نمی‌توانیم ترحم به خرج بدهیم اما این هم بی‌انصافی است که ما به این شکل دستگاه قضایی را مورد هجمه قرار بدهیم.
محسنی اژه‌ای ادامه داد: بسیاری از شما می‌دانید برخی از افراد با جعل عنوان و وابسته نشان دادن خودشان به قوه‌قضاییه، اقداماتی را انجام می‌دهند که به نام قوه‌قضاییه تمام می‌شود که البته ما برای این نیز فکری کرده‌ایم.
سخنگوی قوه‌قضاییه عنوان کرد: گاهی اوقات کارشناسی اگر اقدامی خلاف انجام دهد، به نام قوه‌قضاییه تمام می‌شود؛ یا در بین وکلا نیز اگر خلافی باشد، این اتفاق به نام قوه تمام می‌شود؛ در حالی که این‌ها بخش خصوصی هستند.
وی خطاب به مسئولان افزود: ضمن قدرشناسی از این مردم، بدانید که به مردم و نظام مدیون هستیم و با این دیدگاه به قضایا نگاه کنیم. همچنین شما مسئولان به مجموعه خود نظارت مستمر داشته باشید و این نظارت باید از نزدیک باشد؛ نه اینکه پشت میز نشسته باشید. لازم است به صورت حضوری چه از مرکز استان و چه سایر شهرستان‌ها سرکشی کنید.
محسنی اژه‌ای خطاب به مسئولان قضایی استان گفت: نظارت مستمر و دقیق و حضوری انجام دهید و تعامل و هماهنگی و مشورت در داخل مجموعه خود داشته باشید. بسیاری از مواقع ممکن است مواردی به ذهن دادیار یا قاضی برسد، اما به ذهن من نرسد. مشورت کردن هیچ منافاتی با استقلال قاضی ندارد و این موضوع را بنده بار‌ها تأکید داشته‌ام و مشورت در موضوعاتِ بیرون قوه نیز تأکید می‌شود. به‌عنوان مثال مشورت با نیرو‌های نظامی و انتظامی، با نماینده ولی فقیه، با نماینده مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان و ریش‌سفیدان در موضوعات مهم توصیه می‌َشود.