رشد استفاده از ظرفیت‌های مردمی در امر پیشگیری از وقوع جرم

محمدباقر الفت در همایش منطقه‌ای هدایت، راهبری و سازماندهی دیده‌بانان پیشگیری از طریق فعا‌لسازی سامانه سجام در اهواز، اظهارکرد: با توجه به تأکید ریاست قوه‌قضاییه مبنی بر ضرورت استفاده از ظرفیت مردم، در چند سال گذشته شاهد رشد استفاده از ظرفیت‌های مردمی در امر پیشگیری از وقوع جرم بودیم.
وی با بیان اینکه دنیا خود را بر اطلاع‌رسانی و ارتقای آگاهی‌های عمومی متمرکز کرده است، افزود: اصل هشتم قانون‌اساسی بر نظارت‌های مردمی و رفتارها تاکید می‌کند تا ساماندهی این امور که مربوط به زندگی مردم است در سطح جامعه نمایان شود.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه‌قضاییه با اشاره به اهمیت مشارکت‌های مردمی، تصریح کرد: اگر بخواهیم نظام اداری ما سلامت خود را به دست آورد و آن را حفظ و ارتقا دهد، باید نظارت‌های مردمی را فعال کنیم.
الفت ادامه داد: برخی کشورها براساس گزارش سالانه سازمان شفافیت بین‌الملل در مورد فساد اداری و اقتصادی، رتبه یک سلامت اداری دنیا را به خود اختصاص داده‌اند؛ این کشورها رشوه ندارند، اختلاس ندارند، تصرف غیر قانونی در اموال دولت ندارند و در مقابل سرعت عملیات اداری و پاسخگویی در مقابل مردم در این کشورها بالاست.

 اجرای امر به معروف و نهی از منکر با روش‌های جدید
به گزارش دبیرخانه ارتقای  آگاهی‌های عمومی معاونت اجتماعی قوه قضاییه ، الفت با بیان اینکه دستیابی به این وضعیت براساس ادعای این کشورها به دلیل نظارت مردمی حاصل شده، توضیح داد: براساس گزارش سالانه سازمان شفافیت بین‌الملل، اعلام شده که دانمارک سالم‌ترین نظام سلامت اداری را دارد، این درحالی است که رتبه این کشور بعد از جنگ جهانی دوم ۱۰۰ بوده و اکنون بعد از ۷۰ سال که از جنگ جهانی دوم می‌گذرد به رتبه یک دست یافته و دلیل دستیابی به این وضعیت نظارت مردمی است.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه‌قضاییه با بیان اینکه این کشور(دانمارک) سازمانی تشکیل داده که مشابه با ستاد امر به معروف و نهی‌از‌منکر فعالیت می‌کند، گفت: در کشور دانمارک که رتبه یک سلامت اداری را کسب کرده، مردم را به گونه‌ای آموزش داده‌اند که هر گونه تخلف را رصد و به دستگاه‌های اطلاعاتی گزارش می‌دهند، این موضوع باعث شده که تخلفات کاهش و روز به روز وضعیت بهتر شود.
الفت با بیان اینکه امروز دنبال این هستیم امر به معروف و نهی از منکر را به روش جدیدتری اجرا کنیم اضافه کرد: در حوزه دیده‌بانان پیشگیری و سامانه سجام به دنبال این موضوع هستیم و سامانه سجام ابزاری در دست دیده‌بانان است که به مقتضای امروز امر به معروف و نهی از منکر کنند.
وی اظهارکرد: در کشور شاهد وقایع و حوادثی هستیم که فی‌نفسه جرم نیستند اما در صورتی که به آنها توجه نکنیم، استمرار پیدا می‌کنند و در ترکیب با رخدادهای دیگر، در آینده نزدیک عمل مجرمانه را شکل می‌دهد که آسیب‌های جبران ناپذیری به بدنه ملت و کشور وارد خواهد کرد.
وی افزود: با استفاده از سامانه سجام به دنبال این هستیم که وقوع این رخدادهای مقدماتی را به اطلاع دستگاه‌هایی که مرتبط هستند برسانیم زیرا مشکل امروز کشور ما این است که چرخش اطلاعاتی نداریم.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه‌قضاییه تصریح کرد: در واقع در بحث دیده‌بانان پیشگیری از جرم و آسیب‌های اجتماعی، دیده‌بانان در قالب سامانه‌ای به نام سجام می‌توانند رفتارهای مشکوک را که ممکن است منتهی به جرم شود رصد کرده و با مستندسازی، به دستگاه‌های دولتی مسئول ارسال کنند.
الفت با بیان اینکه در سجام به دنبال اجرای امر به معروف عمومی با استفاده از دستگاه‌های دولتی هستیم، گفت: تذکر لسانی در امر به معروف تاکید شده اما همه امر به معروف و نهی از منکر در این روش خلاصه نمی‌شود، امروز که حکومت اسلامی وجود دارد و درمسیر پیاده کردن احکام دین حرکت می‌کنیم چرا از ظرفیت دستگاه‌ها در این فریضه استفاده نکنیم.

 استفاده از ظرفیت‌ فناوری‌های نوین برای امر به معروف
وی ادامه داد: باید از زیرساخت‌های بسیاری که در حوزه انفورماتیک و اینترنت در کشورایجاد شده استفاده کنیم زیرا جزو معدود کشورهای مجهز به انواع فیبر نوری هستیم.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه‌قضاییه اضافه کرد: ما به سخت‌افزار و نرم‌افزار متعدد مجهز هستیم که از این وضعیت مطلوب باید در حوزه امر به معروف و نهی از منکر استفاده کنیم و خود را به تذکر لسانی محدود نکنیم، با استفاده از این شبکه می‌توانیم تذکرات‌مان را به اطلاع دستگاه‌ها برسانیم و از این طریق دستگاه‌های متولی با کسانی که با انجام حوادث پر خطر و یا جرم به جامعه زیان می‌رسانند، برخورد کنند.
وی با بیان اینکه مزایای استفاده از این فناوری فعال کردن مردم است، خاطر نشان کرد: امروز در حوزه پیشگیری‌های اجتماعی با دستور‌العمل‌های بسیار خوبی مواجه هستیم که در جامعه مدنی تعریف می‌شود. کشور ما در سال ۸۳ به کنوانسیون مبارزه با فساد ملحق شد که فصل دوم از ماده پنج تا ۱۴ به مباحث پیشگیری اختصاص داده شده و در ماده ۱۳ به دولت‌های عضو تکلیف شده تلاش کنند تا مردم عنصر پیشگیری باشند و مردم را با وظایف و تکالیف دستگاه‌های نظارتی آشنا و زمینه لازم برای ارسال گزارش‌های مردمی به دستگاه‌های نظارتی فراهم کنند.

 سجام حرف مردم را به گوش مسئولان می‌رساند
الفت تصریح کرد: براین اساس تلاش می‌کنیم تعداد زیادی از افراد جامعه را در این برنامه مشارکت دهیم زیرا این مردم هستند که با چشمان باز در جامعه حرکت می‌کنند و می‌بینند در جامعه چه اتفاقاتی می‌افتد.
وی با اشاره اعترضات اخیر مردم به وضعیت اقتصادی و معیشتی خاطرنشان کرد: همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، مطالبات مردم به حق است. مردم از بیکاری، فقر و ناتوانی نظام اداری ما و پاسخگو نبودن ناراحت هستند و حق هم دارند.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع‌جرم اضافه کرد: ما مطابق قانون اساسی مکلف هستیم برای مردم کار انجام دهیم و دولت مکلف است برای مردم کار، رفاه، بهداشت، دارو، درمان و آموزش ایجاد کند.
الفت تاکید کرد: اگر کسی در این راستا مطالبه گر بود نباید با آن مقابله کرد  بلکه این زخمی است که باید آن را درمان کرد.  باید سازوکاری ایجاد شود که حرف مردم به گوش مسئولین برسد که سجام یکی از این راهکارهاست که کمک می‌کند با طرح خواسته‌های منطقی افراد، مسئولان آن را عملی کنند. باید بدانیم که ما خادم مردم هستیم و ما را استخدام کردند که خدمت کنیم نه حکومت .

 ارتقای سطح ارتباط مردم با مسئولان
 معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه‌قضاییه تصریح کرد: ما به دنبال این هستیم که سقف ارتباط با مردم را افزایش و از اطلاعات و اخبار مردمی استفاده و مقامات عالی کشور را مطلع کنیم. درصدد هستیم مشکلات و موانعی که مردم با آن مواجه هستند مشخص شود و قصد داریم سرچشمه تخلفات و جرم را با شبکه سجام خشک کنیم.
وی تاکید کرد: می‌خواهیم در اثر اجرای این برنامه از فضای حقیقی کوچ و به فضای مجازی برویم و در این راستا هرکسی از طریق اینترنت و کدی که در اختیار دارد وارد می‌شود و مشاهدات ، خطرات و رخدادهای مشاهده شده که منتهی به وقوع جرم می‌شود را به صورت مستقیم اطلاع رسانی کند.
الفت خاطرنشان کرد: می‌خواهیم با استفاده از این ظرفیت(سامانه سجام)، گزارش‌هایی را بگیریم که نویسندگان هویت مشخص داشته باشند.
وی بیان کرد: استفاده از سامانه سجام در فضای مجازی است و زمان و مکان ندارد؛ بر این اساس دیده‌بانان پیشگیری در هر مکانی می‌توانند اطلاعات و گزارشات خود را ارسال کنند تا به صورت مستقیم و با حداکثر سرعت در اختیار مسئولان مربوطه قرار گیرد و نتایج این گزارشات نیز توسط دیده‌بانان قابل دریافت خواهد بود.
فرهاد افشارنیا رئیس کل دادگستری استان خوزستان هم در این همایش افزود: برای اینکه بتوانیم به اخبار و اطلاعات سره و موثقی دست پیدا کنیم، باید به ضابطین قوه‌قضاییه مراجعه کنیم و باید در انتظار بمانیم که اخبار را از این مراجع بدست بیاوریم خودمان ابزاری در اختیار نداریم .
وی تصریح کرد: سامانه سجام به همت معاونت پیشگیری از وقوع جرم و آسیب‌های اجتماعی راه‌اندازی شده تا بتوانیم نظرات، پیشنهادات، اطلاعات، اخبار و اطلاعات را از مردمی که احساس مسئولیت می کنند و وفادار هستند، جویا شویم و علاوه‌بر پیشگیری های اجتماعی، درصدد رفع و دفع جرم اتفاق افتاده باشیم.