
اسلام، دینی جامع، پویا، سرزنده و هماهنگ با فطرت انسان ها است. درتعالیم آسمانی اسلام و آموزه های حیات بخش آن، به تمام نیازهای طبیعی وفطری انسان ها، عنایت و توجه شده و مسیرهای کمال، سعادت و کامیابی دنیوی و اخروی ترسیم گردیده است.
یکی از آموزه ها و دستورات اسلامی که البته مربوط به حوزه (ابعاد) روان شناختی انسان ها است، توصیه به شادی های مثبت، سازنده، نشاطآور وهدفمند است. نیاز به شادی و نشاط در همه عرصه های زندگی به ویژه درزندگی خانوادگی، ضروری و لازم است.
حضرت علی علیه السلام درباره اهمیت شادی و شادکامی در زندگی می فرمایند: «این دل ها و روان ها همانند بدن ها خسته و بی نشاط می شوند و نیاز به استراحت دارند، لذا برای آنها نکته های زیبا و نشاطانگیز (حکیمانه) فراهم کنید».[۱]
و در حدیث دیگری فرمودند: «برای مؤمن سه ساعت است (شبانه روز را باید سه قسمت کند): ساعتی که در آن با پروردگارش راز و نیاز نماید و ساعتی که در آن نیازمندی های زندگی و معاش زندگی را تأمین کند (کار و تلاش) و ساعتی برای لذت ها و خوشی های حلال ونیکو، قرار دهد».[۲]
حضرت علی علیه السلام در این باره می فرمایند: «شادمانی، مایه انبساط روح و مایه وجد ونشاط می شود».[۳]
در آموزه های دینی علاوه بر توصیه به داشتن شادی های مطلوب و متعادل، شاد کردن مؤمن از عبادات حساب شده و همچنین نشاط و سرزندگی از صفات مؤمنین قلمداد گردیده است.
امام باقر علیه السلام در این باره می فرمایند: «عبادتی محبوب تر پیش خداوند، از شاد کردن مؤمنین نیست». [۴]
پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله نیز فرمودند: «هر کس مؤمنی را شاد کند مرا شاد کرده و هرکس مرا شاد و مسرور کند، خدا را مسرور کرده است». [۵]
شب عروسی از زمان های ویژه و از نقاط عطف در زندگی هر فرد است واز لحظه های بسیار مبارک و بابرکت به شمار می رود و لذا شایسته و لازم است:
اولًا، همراه با جشن و شادی باشد؛
ثانیاً، باید مواظب بود از حالت اعتدال و میانه روی خارج نشود و ازتشریفات زاید و غیرضروری اجتناب گردد و عروس و داماد سعی نکنند دراول زندگی، خود را به قرض و گرفتاری بیندازند؛
ثالثاً، مواظب باشند در مراسم عروسی عمل خلاف شرع انجام نگیرد وزندگی جدید را با کارهای خلاف شرع و حرام، شروع نکنند.
شعر خواندن، کف زدن، خندیدن، شوخی کردن و غنا (البته با حفظ شرایط) در شب عروسی برای زنان مانعی ندارد؛ ولی باید از موسیقی بپرهیزند؛ زن ها در حضور مردها از آواز و غنا جداً خودداری کنند؛ خانم ها حجاب اسلامی را رعایت نمایند و با سر و صورت آرایش کرده در معرض نامحرم هاقرار نگیرند. به داماد نیز توصیه می شود به زنان نامحرم که در مجلس حضوردارند، نگاه نکند و زندگی خود را با حرام الهی، که قطعاً تبعات بدی خواهدداشت، شروع ننماید.
پیشنهاد می شود برای سرگرمی و طراوت این مجالس و استفاده بهتر، ازمداحانی استفاده شود که می توانند این مجالس را با ذکر فضایل اهل بیت علیهم السلام، لطیفه های اخلاقی و سرودهای جذاب اداره کنند.
از جمله کارهای حرام و ناشایستی که برخی از افراد کم اطلاع یا جاهل دربرخی عروسی ها و مجالس دیگر انجام می دهند، نواختن موسیقی و همین طورغنا (خوانندگی حرام) است.
غنا یعنی خوانندگی به نحو خاص؛ یعنی کشیدن صدا و آهنگین کردن آن به نحوی که طرب انگیز و مناسب با مجالس لهو و گناه باشد. این نوع خوانندگی و آوازخوانی، طبق نظر مبارک همه علما، حرام است و گناه دارد. البته یک نوع خوانندگی و آوازخوانی با حفظ شرایطی که بیان می شود، در مجلس عروسی جایز است و آن خوانندگی زن در مجلس عروسی است که این نیز می بایدشرایط زیر را داشته باشد:
الف) خواننده زن باشد؛
ب) حرف های مستهجن جنسی نگوید؛
ج) همراه آن موسیقی حرام استفاده نشود؛
د) مردان حضور نداشته باشند و صدای زن را نشنوند؛
ه) شب عروسی باشد نه شب عقد؛
و) همراه خوانندگی، رقص نباشد.
به طور خلاصه می توان گفت که اگر نکات زیر رعایت شود ان شاءاللَّه هم رضایت الهی جلب شده و هم میهمانان راضی خواهند بود و هم گناهی صورت نمی گیرد:
۱- باید ابتدا عروس و داماد ملزم به رعایت آداب اسلامی باشند و مسائل شرعی مثل پوشش، آرایش و سایر مسائل را مراعات کنند و مرتکب خلاف شرع نشوند.
۲- زمان مناسبی برای مراسم جشن انتخاب شود مانند: اعیاد مذهبی یا شب وروز جمعه.
۳- عروس و داماد در نحوه برگزاری مجلس جشن با هم مشورت کنند و باخانواده های خود هماهنگ عمل کنند؛ در این صورت از دخالت افراد خودسرجلوگیری می شود.
۴- از افراد هنرمندی که می توانند به خواندن اشعار، بیان لطیفه های مناسب مجلس را شاد و گرم نگه دارند، دعوت به عمل بیاید تا مجلس جشن سوت و کورنباشد و جلوی سوء استفاده بعضی از افراد که در این موقعیت ها می خواهنداشاعه فحشا کنند و دست به کارهای خلاف شرع بزنند، گرفته شود.
۵- محیط خانم ها و آقایان جدا از یکدیگر باشد و از اختلاط زن و مرد جلوگیری شود.
۶- تا جایی که توان مالی دارید پذیرایی خوبی از میهمانان داشته باشید؛ زیرا یکی از وسایل شادی بخش همین پذیرایی هاست و می تواند جانشین خوبی برای کارهای حرام باشد.
۷- از افراد متدین و با شخصیت در مجلس خودتان دعوت کنید؛ زیرا حضورآنها در این گونه مجالس باعث می شود جلوی برخی از کارهای خلاف گرفته شود.
۸- اگر همه پیش بینی های گفته شده را به کار بستید ولی هم چنان عدّه ای ابرازنارضایتی کردند نگران نباشید و هیچ گاه رضایت دیگران را بر رضایت خداترجیح ندهید و همه تلاشتان این باشد که رضایت خداوند را به دست آورید.
پی نوشت ها
[۱]. «انّ هذه القلوب تملُّ کما تَملُّ الأبدان فابتغوا لها طرائفَ الحکمه»؛
( نهج البلاغه، ترجمه فیضالاسلام، ص ۱۱۷۶، قصار ۱۸۸).
[۲]. «للمؤمنِ ثلاثُ ساعاتٍ: فساعهٌ یناجى فیها ربّه، وساعهٌ یرمُّ معاشهُ وساعهٌ یخلّى بین نفْسه وبین لذّتها فیما یحلّ ویجّمُلُ»،
( همان، ص ۱۲۷۱، قصار ۳۸۲).
[۳]. «السّرورُ یبْسط النفس و یُثیرُ النّشاط»؛
( محمد محمدى رىشهرى، میزان الحکمه، ج ۴، ص ۴۳۶).
[۴]. «ما عُبِدَ الله بشىءٍ أحبُّ إلى الله من إدخال السرور على المؤمن»؛
( الحر العاملى، وسایل الشیعه، ج ۱۶، ص ۳۴۹).
[۵]. «من سَرّ مؤمناً فقد سرَّنى و من سرنى فقد سرّ الله»؛
( همان).
پایگاه حوزه