امکان ثبت الکترونیک ۲۲۶ عنوان دادخواست

به گزارش میزان، توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات، ارتقاء وضعیت دادرسی و تسهیل دسترسی به مراجع و خدمات قضایی بخشی از هدف‌گذاری تعیین‌شده در این برنامه در راستای تحقق عدالت الکترونیک بود. پیش از این، قانون‌احکام دایمی برنامه‌های توسعه و قانون برنامه‌ششم توسعه اقتصادی اجتماعی کشور نیز بر مقولاتی همچون ارتقاء دادرسی، تسهیل دسترسی جامعه به رسیدگی عادلانه، اصلاح و تنقیح قوانین و مقررات مرتبط با قوه‌قضاییه، گسترش فرهنگ حقوقی قضایی جامعه، حاکمیت قانون و سلامت اداری تمرکز داشته است.

کاهش اطاله دادرسی در سایه توسعه دفاتر خدمات قضایی
رییس قوه‌قضاییه که در راستای رفع اطاله ‌دادرسی، تسریع در امور جاری محاکم و پیشگیری از وقوع‌جرم و استفاده از فناوری‌های‌ جدید در روند دادرسی، آیین‌نامه ارائه خدمات الکترونیک قضایی را ۲۲ خرداد سال ۹۱ تصویب کرده بود، ۳۱ اردیبهشت سال ۹۲، در اجرای ماده دو آیین‌نامه مذکور، دستورالعمل ضوابط و شرایط تأسیس، فعالیت و انحلال دفتر‌خدمات‌الکترونیک قضایی را ابلاغ کرد. به موجب خدمات الکترونیک قضایی، ثبت و آغاز برخی دعاوی با هدف تسهیل امورقضایی مردم، به دفاتر قضایی سپرده شده است؛ از طرفی در هنگام تدوین متن برنامه پنج ساله توسعه جمهوری اسلامی ایران و سیاست‌های کلی قضایی که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد، بر تکمیل و روزآمدکردن بهره‌برداری از فناوری‏های نوین در فرآیند دادرسی تاکید و باتوجه به اهمیت این مقوله، پروژه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برای ثبت دادخواست، شکواییه، اظهارنامه و پیگیری پرونده در مرکز آمار و فناوری قوه‌قضاییه کلید خورد.
پروژه‎هایی همچون سامانه خدمات الکترونیک قضایی، به‌کارگیری هوش قضایی، سامانه جامع آماری، نگهداری و توسعه شبکه ملی عدالت و ارتقای امنیت فناوری ارتباطات و اطلاعات از جمله برنامه‌هایی بود که در دستور کار این مرکز قرار‌گرفت.

مهمترین اهداف سامانه خدمات الکترونکی قضایی
کاهش مراجعه به دستگاه قضایی، تسریع در رسیدگی به پرونده و صرفه‎جویی در وقت و هزینه گروه‌های هدف، شفاف‌سازی فرآیندهای رسیدگی، افزایش کارآمدی نظام قضایی کشور با افزایش نسبی سرعت، دقت و کیفیت افزایش رضایتمندی مردم از قوه‌قضاییه و استفاده شهروندان از فرصت‌های برابر با رفع موانع اداری از مهمترین اهداف توسعه دفاتر خدمات الکترونیک قضایی بوده است.
آیت الله آملی لاریجانی رییس قوه‌قضاییه نیز همواره بر اهمیت توسعه فناوری‌های الکترونیکی و نقش آن در کاهش بسیاری از مفاسد و افزایش تکریم شهروندان تأکید داشته است و در  اظهاراتی  که ۱۳ شهریور ماه امسال و در جلسه مسئولان عالی قوه‌قضاییه ایراد شد، رییس دستگاه قضا ‌با اشاره به اقداماتی نظیر راه‌اندازی امضای الکترونیک و ابلاغ الکترونیکی که موجب کاهش بسیاری از مفاسد و همچنین افزایش تکریم شهروندان می‌شود، از تلاش‌های مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه‌قضاییه قدردانی و بر لزوم ادامه‌یافتن این اقدامات با قوت هرچه بیشتر تأکید کرد.

ثبت و پیگیری الکترونیکی شکایت
حجت‌الاسلام و المسلمین حمید شهریاری رییس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه‌قضاییه نیز در رابطه با این امر و خدمات الکترونیک قضایی، گفت: پیرو‌تصویب طرح عدالت‌الکترونیکی، سامانه‌ای با عنوان سامانه‌الکترونیکی خدمات قضایی “سخا” در قوه‌قضاییه راه‌اندازی شده که این سامانه از دو بخش درگاه خدمات الکترونیک قضایی و دفاتر‌الکترونیک قضایی تشکیل شده است. وی در ادامه افزود: بی‌تردید اجرای این طرح گامی مهم در توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در دستگاه قضایی و توسعه خدمات الکترونیک در کشور است. حجت‌الاسلام و المسلمین شهریاری افزود: درگاه خدمات الکترونیک قضایی به نشانی اینترنتی www.adliran.irدر دسترس مردم قرار دارد و آنان می توانند از این طریق شکواییه‌های خود را ثبت یا با استفاده از کدرهگیری، سوابق پرونده قضایی خود را پیگیری کنند.

طراحی حدود ۲۲۶ عنوان دادخواست
همان طور شد که گفته شد، دفاتر الکترونیک قضایی یکی از خدماتی بود که برای جلوگیری از حضور مکرر شهروندان برای ثبت دادخواست و شکواییه در دستگاه‌قضایی طراحی و این امر باعث شد که یکی از مراحل رسیدگی که داخل مراجع قضایی انجام می شد از مراجع قضایی خارج و به دفاتر‌خدمات الکترونیک قضایی منتقل شود.
معاون آمار و فناوری اطلاعات رییس قوه‌قضاییه در همین ارتباط گفته «‌حدود ۲۲۶ عنوان دادخواست از قبیل دادخواست‌های بدوی، تجدیدنظر، واخواهی، شکواییه چک، اظهارنامه برای ثبت، پیگیری و اطلاع‌رسانی در این دفاتر طراحی شده است. »
شهریاری با اشاره به اینکه هم‌اکنون ۱۵۰ دفتر خدمات الکترونیک قضایی در سراسر کشور مشغول فعالیت هستند، گفت: در هر پرونده‌ای ۲۰ مورد اطلاعات را در این دفاتر ثبت و ضبط می‌کنیم و این امر باعث‌شده اطلاعات دقیقی درباره پرونده‌های تشکیل شده داشته باشیم در حالی که قبلاً این اقلام اطلاعاتی به سه چهار مورد بیشتر نمی‌رسید و گاهی به خاطر فشار کار، این اقلام اطلاعاتی دقیق نبود اما امروزه با ارتباطات میان سامانه‌های کشوری از جمله سامانه ثبت احوال، ۲۰ مورد اطلاعاتی درباره پرونده ضبط و ثبت می‌شود که بعداً برای مدیریت امورقضایی کارآمد خواهد بود.

طراحی ۳۳ خدمت الکترونیکی جدید
وی افزود: تلاش داریم ۳۳ خدمت جدید نیز در این دفاتر طراحی کنیم که به مرور عرضه می‌شود و برای امسال دو خدمت شامل تقدیم لایحه و درخواست شوراهای حل اختلاف را به صورت پایلوت در دستور کار داریم و به مرور هر مقدار که بتوانیم از آن ۳۳ خدمت در دفاتر خدمات قضایی ایجاد خواهیم کرد .  شهریاری اضافه کرد: در سال گذشته مهمترین فعالیت مرکز آمار و فناوری اطلاعات، توسعه دفاتر خدمات الکترونیک قوه‌قضاییه بود که در حال حاضر ۱۵۰ دفتر در ۳۰ مرکز استان فعال هستند و خدماتی همچون ثبت، پیگیری اظهارنامه و تجدیدنظرخواهی ارائه می‌دهند.
معاون رییس قوه‌قضاییه تصریح‌کرد: حدود ۲۲۴ عنوان خواسته بدوی و اعتراض و تجدیدنظرخواهی، ۶۱۸ هزار دادخواست، ۲۳۰ هزار اظهارنامه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک ثبت شد که این میزان حدود ۶۵ درصد دادخواست‌هایی است که در مرکز استان انجام می‌شود.
شهریاری تاکید کرد: حدود ۲۶ هزار دادخواست تجدیدنظرخواهی و ۳۱ هزار شکواییه از طریق دفاتر خدمات الکترونیک به مجتمع قضایی ارسال شد.  رییس مرکز آمار و فناوری قوه‌قضاییه افزود: ۲۸۲ حوزه در شهرهای بزرگ و متوسط انتخاب شدند که ثبت‌نام آن‌ها از اول تیر ماه در سایت آغاز شده است و حدود ۳۱۸ حوزه قضایی از بین ۶۰۰ حوزه قضایی امکان راه‌اندازی دفتر مستقل را دارند که اسامی آن در سایت وجود دارد و تا پایان سال به ۷۰۰ دفتر خدمات الکترونیکی خواهیم رسید.
استقبال جامعه از طرح عدالت الکترونیکی، مرکز آمار و فناوری قوه‌قضاییه را بر آن داشت در این زمینه بیش از پیش ثابت قدم باشد که ابلاغ الکترونیکی و سامانه ثنا، از جمله دستاوردهای جدید دستگاه قضا در ارایه ذخدمات الکترونیک قضایی است. انتظار می‎رود  تجهیزات و امکانات کافی برای برای اجرای عدالت‌الکترونیکی از سوی متولیان امر به قوه‌قضاییه اختصاص یابد تا تحقق و اجرایی شدن کامل پروژه‎ها، افزون بر تکریم ارباب رجوع، رضایت‌مندی عمومی را به قوه‌قضاییه افزایش دهد.