
«سرگرمی» و «آموزش» دو المانی هستند به گفته جین تیلور سردبیر برنامههای غیرخبری، دلایل راهاندازی این بخش جدید در بیبیسی فارسی شدهاند!
این شبکه روباه صفت با استفاده از عناوین اغوا کننده در صدد تاثیر گذاری است. اما نکته قابل تأمل اینکه، برای نخستین بار است که در یک رسانه غربی اعلام شده هدف از ساخت و پخش فیلم و کارتون تنها سرگرمی نیست بلکه حرفها و پیامهایی نیز برای یادگیری و آموزش به همراه دارد که در واقع میتوان اذعان کرد، به نظر میرسد ترویج سبک زندگی غربی و اسناد آموزشی آنها مانند «سند ۲۰۳۰» – بعد از شکست اجرای این پروژه در ایران- اینک بهطور رسمی از طریق شبکههای ماهوارهای وابسته به سرویسهای اطلاعاتی غرب، برای ایرانیان و بهخصوص کودکان این سرزمین پخش میشود؛ نکته ای مهم که «روزنامه کیهان» هم در مقالهای به آن واکنش نشان داده است.
روزنامه «جوان» هم در مطلبی با عنوان «حفظ تاج و تخت ملکه با برنامههای کودک!» اظهارکرد که بیبیسی چند روز پیش آشکارا اعلام کرد، میخواهد برای آموزش و تربیت کودکان ایرانی برنامه مختص کودک و نوجوان راهاندازی کند، اما واقعیت این است که سالهای زیادی است این جنگ شبیخون فرهنگی شروع شده و کشورهای متخاصم اقدامات هدفمند و ویژه فرهنگی و تربیتی را جهت به انحرافکشاندن کودکان و نوجوانان کشورهای مستقلی مانند ایران و همچنین بسترسازی برای ایجاد اعوجاج فکری و سکولاریزهکردن نسل آینده انجام میدهند. این اعلام رسمی و علنی قطعاً نباید شوآف فرض شود، چه اینکه بیبیسی با پشتوانه عملیات فریب و کانالیزهکردن ذهن مخاطب با ملغمهای از اخبار درست و نادرست، توانسته است گارد برخی مخاطبان زودباور و از نظر رسانهای کمسوادش را بشکند و ذهن، منطق استدلالی آنها را بمباران اطلاعاتی و خبری هدفمند کند.
بنابراین اقدام اخیر این شبکه سلطنتی مروج منویات استعماری با دلبستن به خلسه خبری مخاطب و تسلیمبودن آنها در پذیرش دروغهایش صورت میگیرد و امیدوار است با کمک بلاهت همین طیف از مخاطبان مسخ شده، تربیت و تعلیم کودکان آنها را نیز در دست بگیرد. در واقع این شبکه انگلیسی با پوشش ظاهری رسانهای و مدیاگونه به دنبال آموزش نیروهای فراسرزمینی و سربازگیری از بین کودکان و نوجوانان دیگر کشورها برای حفظ تاج و تخت ملکه است.
واکنشها ادامه دارد
اما مدیر شبکه کودک سیما هم در واکنش به اقدام «بیبیسی فارسی» در پخش برنامه کودک، آن را به دزدی که با چراغ آمده است تشبیه کرد. محمد سرشار در نشست خبری چند روز پیش خود که در راستای تشریح طرح تابستانی شبکه کودک سیما بود درباره اقدام اخیر شبکه «بیبیسی فارسی» برای تولید برنامههای ویژه مخاطبان کودک و خردسال گفت: در مجموع در سالهای اخیر آمار بینندگان شبکههای ماهوارهای افت کرده است. ما از بابت شبکههای پرتعداد ماهواره ای که از سالها پیش به پخش کارتونها و فیلمهای خارجی برای کودکان مشغول هستند نگرانی نداریم. دغدغه اصلی ما درباره شبکه عریض و طویل «بیبیسی فارسی» است، چراکه بودجه این شبکه از وزارت امور خارجه انگلستان تأمین میشود و محدودیت مالی ندارد. از سوی دیگر شبکه بیبیسی سالها در حوزه برنامه سازی برای کودکان کار کرده و در نتیجه دارای یک آرشیو قوی است. وی ادامه داد: ما پیش از این در موضوع برنامهسازی برای کودکان در شبکههای ماهوارهای با یک رویکرد سطحی و تجاری رو به رو بودیم اما حالا به مصداق «چو دزدی با چراغ آید گزیدهتر برد کالا» با دزدی که با چراغ آمده است مواجه ایم. بیبیسی، شبکهای است که بر ظرایف و تکنیکهای برنامهسازی برای کودکان مسلط است؛ راهکارهای تربیتی مؤثر را میشناسند و از نظر بودجه هم دستش باز است. در چنین وضعیتی و با چنین حریفی باید کاملاً آماده بود و شرایط را رصد کرد.
باید مقابله کنیم
رئیس مرکز صبا هم در واکنش به اقدام اخیر این رسانه بریتانیایی با بیان اینکه «بی بی سی کار را شروع کرده و می دانیم چه اهدافی را دنبال
می کند» تاکید کرد: باید با تولیدات قدرتمند به نوعی مقابله کنیم. محمدرحیم لیوانی درنشست خبری روز گذشته خود با اشاره به اهداف شوم بی بی سی از ورود به کار کودک، تصریح کرد: بی بی سی شروع کرده است به تولید کار برای کودکان و نشان از اهمیت کودک دارد. آنها در حوزه اقتصاد سعی کردند ما را تحریم کنند اما در حوزه فرهنگ آنقدر غنی هستیم که می توانیم وارد عمل شویم.
باید ظرفمان را پر کنیم
«حسین رفیعی» بازیگر و کارگردان نامآشنای حوزه کودک هم درباره اقدام اخیر این غول رسانهای در یادداشتی اظهارکرد که «این طبیعی است که شبکههای مختلف دنیا هدفگذاری میکنند که از طریق کودکان بتوانند به اهدافشان برسند اما بعید میدانم که این شبکهها در این زمینه بتوانند در ایران موفق شوند؛ چون کودکان و نوجوانان ایرانی نسبت به کودکان و نوجوانان کشورهای دیگر متفاوتند. من چون در حوزه آموزش به کودکان تحصیل کردم و کار میکنم و نفس به نفس با بچهها هستم این را میگویم که جنس بچههای ما متفاوت است. در روزهایی مثل ۲۲ بهمن و روز قدس میبینیم که بچهها در کنار پدر و مادرهایشان هستند. ضمن اینکه نباید ایران را فقط تهران و شهرهای بزرگ ببینیم. اما از این هم نباید بگذریم که نگاه بسیاری از کشورهای دنیا به کودک و نوجوان است و از حالا میخواهند نسلی را برای آینده تربیت کنند و ما در مقابل آنها نباید از کودک و نوجوان غافل شویم و باید سعی کنیم ظرفمان را پر کنیم تا ترس از تهاجم فرهنگی نداشته باشیم… »
از قافله عقب نمانیم
به هرحال ورود بیبیسی به حوزه کودک و برنامهریزی جهت پخش محتوا برای این گروه سنی، نهیبی است برای مسئولان، برنامهریزان، تولیدکنندگان و خانوادهها که این بار غفلت به معنی واقعی کلمه، پشیمانی به بار خواهد آورد. باید تاکید کرد که آنچه در پازل تغییرات اجتماعی در ایران از سوی رسانههای خارج از کشور دنبال میشود، تأثیر بر روی کودکان و تغییر نگرش از همان سن پایین است تا شاید هزینه برنامهسازی برای تغییر دادن آنها در سن بزرگسالی کاهش یابد. اما آنچه مهم است عبور از مرحله دانستن و تلاش در راستای عقب نماندن از این قافله است. برنامهسازی دقیق، جذاب، متنوع و بر اساس نیازسنجی و شناسایی ذائقه مخاطب کودک قطعا میتواند تأثیرات برنامههایی که بناست ذهن و سبکفکری کودکانمان را نشانه گیرد، کاهش دهد.