
آیت الله آملی لاریجانی با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای هفتم تیر خصوصا شهید مظلوم آیت الله دکتر بهشتی و درود و سلام بر شهدا و طلب طول و عمر و سعادت برای رهبر معظم انقلاب (حفظه الله) از زحمات کارکنان دستگاه قضایی، قضات شریف، کارمندان و همه مدیران پرتلاش قضایی قدردانی کرد .
به گزارش میزان، وی در پاسخ به سئوالی در رابطه با ارزیابی کلی از وضعیت کنونی دستگاه قضا تصریح کرد: در مجموعه دادگستری در سال ۹۶، ۱۲ میلیون و ۳۰۰ هزار پرونده مورد بررسی قرار گرفته که این غیر از شورای حل اختلاف است و ۳ میلیون و ۵۰۰ پرونده نیز در شورای حل اختلاف رسیدگی شده و مجموعا در سال ۹۶، ۱۶ میلیون و سیصد هزار پرونده بررسی شده که نسبت به سال ۹۵، ۹۰۰ هزار پرونده اضافه شده است.
کار مستمر و جهادگونه در قوه قضاییه
رییس قوه قضاییه با بیان اینکه این حجم گسترده واقعا مجموعهای از تلاشها را میطلبد، افزود: امکان ندارد این مقدار پرونده بدون یک کار مستمر و جهادگونه در قوه قضاییه از ناحیه همه مسئولان و مدیران و قضات و کارمندان رسیدگی شود.
آیت الله آملی لاریجانی تصریح کرد: در سازمان ثبت اسناد و املاک حدود ۸۵ میلیون خدمت ارائه شده است. در سازمان پزشکی قانونی نیز چند میلیون خدمت انجام گرفته و در سازمانهای دیگر نیز همینطور.وی با اشاره به اینکه مجموعهای عظیمی از اقدامات انجام میگیرد تا پروندههای مردم زمین نماند، افزود: در دوران گذار از سال ۹۵ به سال ۹۶، حدود ۹۰۰ هزار پرونده افزایش داشتهایم و همین مقدار هم خروجی دستگاه قضایی بوده است؛ به طوریکه ورودی و خروجی تقریبا با کمی اختلاف، سر به سر است و مقداری خروجی کمتر است. آیت الله آملی لاریجانی در تبیین این موضوع تاکید کرد: قضات و کارکنان و مدیران ما تلاش کرده و نگذاشتهاند ۹۰۰ هزار پروندهی افزوده شده، زمین بماند و تلاش فوق العادهای میکنند؛ گرچه جذب قضات داشتهایم؛ اما نه به این میزان که بتوانند ۹۰۰ هزار پرونده را رسیدگی کنند.
رییس قوه قضاییه ادامه داد: تقریبا در همه سنوات افزایش بین ۵۰۰ هزار،۷۰۰ هزار تا ۹۰۰ هزار پرونده داشتهایم؛ ولی دستگاه قضایی نگذاشته است که ورودی و خروجی نامتناسب باشد که اگر کاستی در فعالیت عزیزان ما در دستگاه قضایی بود مثلا فرض کنید سال ۹۶ اگر چند درصد فقط کمتر از سال ۹۵ کار میشد و ۹۰۰ هزار مورد نیز به آن اضافه میشد، بار عظیمی به عنوان باقیماندهها بر زمین میماند که اگر بنا بود هرساله اینگونه باشد، یک مانده زیادی حاصل میشد.
وی با بیان اینکه بحث اطاله دادرسی باید با ملاحظه محدویتها و افزایشهای پرونده باشد، افزود: نمیشود محدودیتها و افزایش پرونده در طول سال را نبینیم و گاهی نیز متاسفانه در برخی غوغاسالاریها که سر یک یا دو پرونده در کشور صورت میگیرد، این حجم عظیم دیده نمیشود که نوعی ظلم به دستگاه قضایی است و انصاف اقتضاء میکند که هم کاستیها را ببنیم و هم مجموعه خدمات دیده شود.
آیت الله آملی لاریجانی در ارزیابی کلی خود از دستگاه قضایی، فعالیت قابل قبول این دستگاه را مورد تاکید قرار داد و گفت: ارزیابی کلی بنده از دستگاه قضایی این است که در مجموع فعالیت قابل قبولی دارد و توانسته است مشکلات قضایی را تاحدی حل کند و وظایفی که قانون اساسی خصوصا اصل ۱۵۶ که مربوط به رسیدگی به دعاوی و تعقیب مجرمان است، برعهده این دستگاه گذاشته را در حد قابل قبولی انجام داده است.
وی با بیان اینکه گاهی مسئله افزایش پروندهها در دستگاه قضایی را گویی یک اشکال و قبحی برای قوه قضاییه میدانند، به این ادعاها پاسخ داد و افزود: ادعا میشود که اگر دستگاه قضایی به عدالت و قاطعانه عمل میکرد، افزایش پرونده نبود و نتیجه میگیرند که مردم اعتمادشان را به دستگاه قضایی از دست دادهاند و رسیدگی عادلانه را احساس نمیکنند؛ درحالیکه بنده این استدلال را خیلی صریح نادرست میدانم.
رییس قوه قضاییه با تاکید بر اینکه وضعیت ورود پرونده به دستگاه قضایی در اختیار این دستگاه نیست، تصریح کرد: به عنوان مثال در برخی جرایم مثل “سرقتهای مستوجب تعزیر” از سال ۹۲ تا سال ۹۶، تعداد پروندهها تقریبا دو برابر شده است و “توهین” که یک جرم است، از سال ۹۲ تا ۹۴ دوبرابر شده است. اگر کسی به کسی توهین کرد و طرف به دستگاه قضایی مراجعه کرد، ما نمیتوانیم برای وی تشکیل پرونده ندهیم؛ چراکه قوه قضاییه به گزارش میزان، موظف است اگر کسی شکایت کرد، رسیدگی نماید، پس نمیتوان گفت که این افزایش ربطی به رسیدگی قوه قضاییه دارد؛ البته نمیگوییم کلّا بی ربط است؛ ولی ممکن است یک جاهایی ارتباطات خیلی ظریفی وجود داشته باشد. مثلا اگر برخوردها قاطع باشد، ممکن است یک حدی از بازدارندگی داشته باشد؛ ولی در دستگاه قضا به این پروندهها رسیدگی و مجازات تعیین میشود.آیت الله آملی لاریجانی اضافه کرد: مجموعهای از حوادث که موجب تشکیل پرونده میشود، در اختیار قوه قضاییه نیست و سر ریز آن از جای دیگری میآید.
وی تصریح کرد: بخشی از سرقتهای مستوجب تعزیر ناشی از فقر، پایین بودن فرهنگ و حاشیه نشینی و ابتلاء به مواد مخدر است و ربطی به رسیدگی به قوه قضاییه ندارد و ما مواجه با یک امر واقع شده هستیم؛ بنابراین این ادعا که میزان ورودی به دستگاه قضایی را ناشی از ناکارآمدی قوه قضاییه میدانند، صد در صد نادرست است.
مراجعه فزاینده نشانه اعتماد مردم
رییس قوه قضاییه نفس مراجعه فزاینده به دستگاه قضایی را نشانه اعتماد مردم به این دستگاه دانست و ادامه داد: اگر مردم اعتماد به قوه قضاییه اعتماد نداشته باشند، باید پیگیری کارشان را در دستگاه قضا رها کنند؛ ولی این کار را نمیکنند؛ بلکه به این دستگاه مراجعه مینمایند. اگر توهینی، سرقتی و یا تصادف غیرعمدی واقع میشود، برای احقاق حقشان به دستگاه قضایی مراجعه میکنند.
وی با اشاره به اینکه برخی در این استدلال بنده خدشه میکنند و میگویند که مردم چارهای ندارند، گفت: اگر امیدی به احقاق حق نباشد، مردم به دستگاه قضایی مراجعه نمیکنند و یک امید عقلانی وجود دارد که به نظر بنده میشود گفت: این رشد فزاینده پرونده برخلاف استدلال برخی، کاشف از یک امیدواری به احقاق حق است. آیت الله آملی لاریجانی اضافه کرد: ارزیابی کلی بنده این است که دستگاه قضایی با وظایف سنگین و با یک همت عالی از ناحیه همه کارکنان سهم خود را ادا میکند و نباید با پارهای تبلیغات سوء، این خدمات عظیم را بپوشانیم.
پرداخت معوقات چندهزار میلیاردی
وی ادامه داد: برخی از کسانی که معوقات بانکی دارند به خاطر برخی تفاوتها در بازار ارز دچار معوقه شدهاند که اگر ما بخواهیم صرفا با اینها برخورد قضایی کنیم فضای کسب و کار از بین میرود و نمیشود با همه این افراد به یک شکل برخورد کرد.
آملی لاریجانی تصریح کرد : در آن جایی که دولت یا بانکها اعلام میکنند که فردی اقدامی مجرمانه انجام داده قوه قضاییه ورود پیدا کرده و با متخلفان برخورد میکند البته رسانهها هم باید توجه داشته باشند که هر کسی که معوقه بانکی دارد حتما مجرم نیست و بین برخی از معوقه داران تفاوت وجود دارد، هرچند ما در این ایام کسانی را هم مجبور کردهایم که چند هزار میلیارد معوقه بانکی را پس بدهند.
وی ادامه داد: وظیفه اصلی قوه قضاییه برخورد با کسانی است که در جریان موسسات مالی مال مردم را خورده و جرم مرتکب شده اند، تخلفات عظیمی انجام دادهاند و حتی باعث هدر رفت اموال مردم شده بودند.
آملی لاریجانی گفت: دستگاه قضایی ورود و متهمان را بازداشت کرد، قطعاً پرونده شان را هم رسیدگی میکند اما اینها مشکلات مردم را حل نمیکند و باید کار مهمتری انجام میدادیم تا مردم به پولشان برسند.
وی ادامه داد: در یکی از استانهای غربی کشور یک موسسه مالی آمد و بدون هیچ سوادی و حتی با پیشینه مجرمانه مقدار زیادی از پولهای مردم را گرفته و حیف و میل کرده بود.
آملی لاریجانی تصریح کرد: متاسفانه گاهی برخی طمع ها باعث شده مردم به برخی موسسات مالی اعتماد کنند و نتیجه اش یک اتفاق بد و از دست رفتن سرمایه های مردم میشود. وی افزود: دولت ۳۰ هزار میلیارد تومان تا همین جا به این موسسات تزریق کرده تا مردم به پولشان برسند و دستگاه قضایی هم همه اموال اینها را بلوکه کرد اما اینها همه مشکلات را رفع نمیکند.
سارق مسلح محارب و مجازاتش اعدام است
وی درباره موضوع پیشگیری از وقوع جرم گفت: قطعا پیشگیری از وقوع جرم با کار دستگاه قضایی به نتیجه نمیرسد و باید همه دستگاههای دیگر هم ورود کرده و موضوع را به سرانجام برسانند.
آملی لاریجانی درخصوص افزایش امنیت اجتماعی گفت: ما از سالها قبل بر روی این موضوع تأکید کردیم، برای مثال وجود اشرار در سطح جامعه مخل آرامش مردم است یا وجود معتادان باعث میشود چهره جامعه مخدوش شود، وقتی یک سرقتی در یک محله رخ میدهد کل امنیت روانی جامعه را بر هم میزند.
وی گفت: گاهی به ما میگویند چرا سارق مسلح را اعدام میکنید؟ خب ما میگویم سارق مسلح وقتی بر روی مردم اسلحه می کشد محارب است و یکی از مجازات های این فرد اعدام است،به این موضوع هم توجه داشته باشید وقتی یک فردی با سلاح به یک طلا فروشی حمله میکند فقط طلا به سرقت نبرده بلکه امنیت روانی مردم را هم بر هم زده است.
وی ادامه داد: ما حتما با این افراد برخوردی قاطع میکنیم و اجازه نمیدهیم امنیت روانی و اجتماعی مردم مخدوش شود، در این حوزه هم به نظرم کارنامه خوبی داشته ایم.
بلوای مدعیان حقوق بشر
وی در خصوص حقوق بشر و فشارهای بیرونی به نظام مقدس جمهوری اسلامی گفت: کشورهای سلطه گر با یک پرونده سیاه به نظام ما فشار وارد میکنند، سازمانهای حقوق بشری با تکیه بر اطلاعاتی که یک گروهک منافق و آدمکش به آنها میدهد به کشور ما فشار وارد میکنند. آملی لاریجانی گفت: شما توجه کنید چگونه میشود به اینها اعتنایی کرد؟ اینها حرف از کرامت انسانی میزنند در حالی که باید بپرسیم انسان را چگونه تعریف میکنید؟ کرامت چیست؟ از نظر ما فقط خداوند است که میتواند درباره کرامت انسانی و حقیقت انسان صحبت کند نه افرادی که اصلا حقیقت انسان را نمیشناسند.
وی ادامه داد: اتهاماتی که به نظام و دستگاه قضایی میزنند بی پایه و اساس است. میگویند چرا اعدام در ایران زیاد است در حالی که ما مجری قانون هستیم.
وی گفت: آمریکا که خودش بیشترین جنایات را رقم زده و در یمن مردم را به خاک و خون کشیده می آید و درباره حقوق بشر حرف میزند.
رئیس قوه قضائیه تصریح کرد: اینها بدون توجه به عملکرد جنایتکارانه خود در قبال مردم مظلوم جهان ما را به عدم حفظ حقوق بشر محکوم میکنند، شما به همین عملکرد چند روز اخیر شان در جداسازی چندین هزار کودک مهاجر از والدین شان نگاه کنید که چه کار ظالمانهای بوده است.
وی گفت: ستاد حقوق بشر دارد کار خودش را انجام می دهد اما حتماً این اقدامات کافی نیست و باید به طرز بهتری پاسخ این افراد را بدهند.
آملی لاریجانی تأکید کرد: شما ببینید برای اجرای حکم یک فرد جانی که جنایتی هولناک را در خیابان پاسداران رقم زد چگونه بلوا به راه انداختند و عده ای هم در داخل کشور هم صدا با آنها شدند.
وی گفت: مقوله حقوق بشر مورد توجه ما است زیرا در اسلام هم به موضوع حقوق بشر توجه شده و اسلام است که منادی حفظ کرامت انسانها بوده، البته ضروری است که ما هم اقداماتی برای تبیین اقدامات ظالمانه کشورهای سلطه انجام دهیم.
وی درخصوص اقتضائات دینی و اخلاقی در سطح جامعه گفت: بافت کشور ما یک بافت دینی است و من می بینم که برخی جوانان با برخی از ظواهر هم در بزنگاههای خودش دیندار بوده و خط قرمزهای اخلاقی برای خودشان دارند.
آملی لاریجانی گفت: جوهره مردم ما جوهره دینی است اما مسئولیت بزرگی متوجه دستگاه های فرهنگی است که باید دستگاه های متولی مسائل فرهنگی در حفظ جوهره دینی بکوشند. وی تصریح کرد: آنهایی که میگویند ما بهشت اجباری نداریم حتما اشتباه میکنند.، بهشت اجباری نیست اما توصیه و راهنمایی وجود دارد.
آملی لاریجانی تصریح کرد: حتما کشورهای سلطه در سالهای اخیر تلاش داشته اند تا شبیخون فرهنگی بزنند، چرا باید ما خودمان را بخواب بزنیم؟ در یک زمانی یکی از متولیان وزارت فرهنگ و ارشاد گفته بود ما کاری با این مسائل نداریم در صورتی که این حرف اشتباه بود.
وی ادامه داد: فکر میکنم دچار یک تناقض شدهایم به گونهای که ابزارهای غربی وارد زندگی ما شده و جای اصل زندگی ما را گرفتهاند.
رئیس دستگاه قضا اظهار کرد: انسان قرآنی دائما فراتر از این دنیا را میبیند و این دنیا را محل گذار میداند و به فکر رد شدن از این دنیا است، من فکر میکنم بروز و ظهور نگاه قرآنی در حیات مردم وظیفه همه دستگاه های متولی امورات فرهنگی است.
تخلف اساسی در پرونده ورود ۴۰۰ دستگاه ماشین مدل بالا
رئیس دستگاه قضا درباره مبارزه دستگاه قضایی با قاچاق کالا نیز بیان داشت: قوهقضاییه محور اصلی در برخورد نیست بلکه باید مبادی ورودی مثل گمرکات باید ورود جدی داشته باشند. گمرکها باید خیلی سختگیرانه عمل کند. مدتی است دادستانی کل و دادستانهای مراکز استانها نظارت جدی دارند. اسناد جعلی را در دستگاه قضایی از متولیانی که در دستگاه اجرایی و گمرکات هستند کشف کردیم. یک اختلافی هم بین دستگاه اجرایی و قوهقضاییه وجود دارد که باید حل شود. در ورود ۴۰۰ الی ۵۰۰ دستگاه خودرو مدل بالا ما معتقدیم تخلفات اساسی صورت گرفته اما گمرکات معتقد است تخلفی صورت نگرفته که باید رسیدگی شود.
آملی لاریجانی در ارتباط با حبس زدایی و وضعیت زندانها گفت: بحث حبس نباید حبس را اولین و بالاترین مجازات خود بدانیم بلکه باید نقطه نهایی باشد اما در مجموع زندان وجود دارد و ما محبوریم قاچاقچیان مواد مخدر و اشرار را در زندان نگه داریم.
رئیس قوهقضاییه افزود: گاهی متاسفانه روز چهارشنبه بازداشت موقت صادر میکنند یا قرار وثیقه صادر میکنند اما طرف نمیتواند وثیقه را سر وقت حاضر کند. گفتهایم قرار وثیقه را طوری صادر کنند که متهم وقت کافی برای تهیه وثیقه داشته باشد.
بحث نظارت قضات دادسراها بر زندانها را تشدید کردیم اما هنوز هم با آخرین مرحله درنظر گرفته شدن مجازات حبس فاصله داریم.