تاسیس بزرگترین ستاد مردمی پیشگیری در دستگاه قضا

مدیرکل پیشگیری‌های مردمی قوه‌قضاییه با اشار به تاسیس ستاد مردمی پیشگیری از وقوع جرم در قالب سامانه «سجام» گفت: این ستاد به منظور حل معضلات اجتماعی هر محل و منطقه، هسته‌های مردمی را سازماندهی می‌کند.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی معاونت اجتماعی قوه قضاییه با بیان اینکه مردم ایفاگر نقش اصلی در پیشگیری از جرایم و آسیب‌ها هستند،به میزان گفت: تأسیس بزرگترین تشکل مردمی قوه قضاییه با قابلیت نقش آفرینی برای آحاد جامعه، در عرصه‌های مختلف در راستای پیشگیری از وقوع جرم و جلب مشارکت عامه مردم است.
سید علی اصغر رفاهی به تشریح وظایف و اهداف این ستاد مردمی پیشگیری از وقوع جرم پرداخت و گفت: اقدام مناسب برای پیشگیری از وقوع جرم و اصلاح مجرمان یکی از وظایف محوری دستگاه قضایی کشور در اصل ۱۵۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی معاونت اجتماعی قوه قضاییه افزود: این یک ضرورت اجتماعی است که مردم و دولت باید تمام توان خود را معطوف به تقویت حس مسئولیت‌پذیری اجتماعی کنند تا این مهم در گستره زمانی به صورت یک رفتار اجتماعی نهادیه شود. ناگفته نماند که مسئولیت اجتماعی الزاماً نیازمند روش‌های ابتکاری است که  به صورت راهکار‌های مردمی، فراروی مشکلات و رخداد‌های اجتماعی جلوه‌گر می‌شود.
رفاهی تصریح کرد: پیشگیری‌های مردمی در پتانسیل عظیم جامعه نهفته است و آن، عبارت از مجموعه مقتدر و کاملی مملو از استعدادها، خلاقیت‌ها، ابتکارات و برکات مادی و معنوی است که بسان چشمه جوشان آب و منابع انرژی، به طور خروشان و مداوم جریان دارد، اگر از این منابع پربرکت و سرمایه هنگفت بهره برداری بهینه شود منافع آن نصیب همه می‌شود و اگر مانند آب که سرمایه حیات است هدر برود، در مسیر حرکت خود پیوسته خرابی به بار می‌آورد.
وی در تعریف پیشگیری مردمی گفت: پیشگیری مردمی عبارت از مجموعه‌ای از اقدامات و فعالیت‌های سازنده، تربیتی، آموزشی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است که به طور خودجوش در بستر طبیعی و مناسب خود در جامعه جلوه گر می‌شود.

سیاست‌های کلی پیشگیری مردمی
این مقام مسئول در رابطه با اصول و سیاست‌های کلی پیشگیری مردمی بیان کرد: هر الگوی پیشگیری ضرورتاً باید مبتنی بر اصول، ارزش‌ها و منطبق بر بوم‌شناسی اجتماعی و فرهنگی جامعه بوده و زمینه‌ساز نقش آفرینی برای تمام آحاد مردم باشد.
وی خاطرنشان کرد: پیشگیری مردمی الزاماً یک موضوع اجتماعی است و در تمامی مراحل علاوه بر مسئولیت آفرینی، واجد دو شاخصه اصلی مشارکت و تعامل است.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مردم معاونت اجتماعی قوه قضاییه گفت: یافتن راهکار‌های مقابله با جرایم، آسیب‌ها و معضلات جدید اجتماعی، با بهره گیری از فناوری‌های نوین ارتباطی روز به وسیله هسته‌ها و همچنین پیش‌بینی حوادث آینده و رصد رویداد‌هایی که منتهی به وقوع جرم خواهد شد. رفاهی اظهار کرد: پیشگیری امری فرابخشی است و همه قوای سه گانه کشور، دستگاه‌ها، نهاد‌ها و بخش‌ها در آن مشارکت دارند، اما بر اساس قانون، مدیریت و راهبری موضوع پیشگیری از وقوع جرم بر عهده دستگاه قضایی است.

اولویت‌های پیشگیری
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی و مشارکت‌های مردمی معاونت اجتماعی قوه قضاییه ادامه داد: در اولویت‌بندی راهکار‌های پیشگیری، تعیین و شناخت جرم و آسیب و تجزیه و تحلیل آن صرفاً بررسی نقش بازیگران، بازی‌خوردگان و بزه‌دیدگان از جرم موردنظر نیست بلکه شرایط محیطی، وضعیت ارتکاب جرم و مسائل اجتماعی حاکم بر آن و نقش سازمان‌های مردمی و دولت نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد تا راهکار‌های صحیح و اثر گذار کشف شود. امروزه نظریه علمی پیوستگی فرصت مجرمانه، مربوط به محیط ارتکاب جرایم، شرایط، اقتضائات و امکانات از جمله مواردی است که به بررسی علل دور و نزدیک وقوع جرم و یافتن راهکار‌های پیشگیری کمک می‌کند.

هسته مردمی عادی و تخصصی
این مقام قضایی ادامه داد: از آنجا که پیدایش برخی پدیده‌های مجرمانه و آسیب‌ها و معضلات از میان رسته‌های شغلی سازمانی (اداری) و صنوف مختلف است، یافتن راهکار‌های حل و فصل معضلات فوق و مقابله با جرایم و آسیب‌های احتمالی در این زمینه مستلزم هم‌اندیشی و بررسی کارشناسانه افرادی از همان رسته شغلی یا صنفی مانند وکلا، کارشناسان رسمی، حقوقدانان، نویسندگان، قضات، روزنامه‌نگاران، پزشکان، هنرمندان، ورزشکاران است.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی معاونت اجتماعی قوه قضاییه تصریح کرد: با توجه به اینکه اینگونه مسائل فراتر از حوزه تعامل و اختیارات هسته‌های عادی بوده و از طرفی نیازمند اشرافیت اطلاعاتی خاص به‌ویژه دانش و مهارت شغلی است لذا در راستای گسترش فرهنگ پیشگیری و به ویژه علمی‌سازی و بومی‌سازی آن، هسته‌های مردمی با دو هویت عادی و تخصصی با شرایط و معیار‌های مشخص تشکیل می‌شوند.

نحوه فعالیت اعضا ستاد مردمی پیشگیری
وی عنوان کرد: ستاد مردمی پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه با انگیزه استفاده از پتانسیل مردمی به منظور حل معضلات اجتماعی هر محل توسط اهالی همان محل، هسته‌های مردمی را سازماندهی می‌کند.
رفاهی ادامه داد: انتظار ستاد مردمی پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه این است که با توجه به اشراف و نظارت اعضای هسته‌ها نسبت به منطقه بومی خود و درک بهتر مصادیق مشکلات و معضلات آن محل و بهره‌گیری از نقطه نظرات، مسئولان محلی در خصوص راه‌های از میان برداشتن معضلات اجتماعی اندیشه کنند و با گزینش راهکار‌های مناسب برای سالم‌سازی محیط و رفع معضل محل، آن را با یاری یکدیگر عملی ساخته و برای انعکاس و اقدام لازم به مسئولین ذیربط محلی یا کشوری ارسال کنند.
این مقام مسئول گفت: اعضا ستاد مردمی پیشگیری از وقوع جرم با در نظر گرفتن مقررات کلی مندرج دستورالعمل و لحاظ کردن موارد آتی، بدون دخالت و تفتیش در امور خصوصی افراد، با حساسیت و وظیفه‌شناسی در امور عمومی، نسبت به تهیه گزارش اقدام و صرفاً از طریق سامانه نرم‌افزاری سجام ارسال می‌کنند تا در اختیار مراجع ذی‌ربط و ذی‌نفع قرار گیرد.
رفاهی افزود: ناگفته نماند که موضوع نظارت و تهیه گزارش، وظیفه و مسئولیتی برای همه شهروندان، حتی برای اعضاء و مسئولین ستاد مردمی پیشگیری از وقوع جرم خواهد بود.
مدیرکل پیشگیری‌های مردمی معاونت اجتماعی قوه قضاییه بیان کرد: همچنین هسته‌های مردمی می‌توانند از طریق برگزاری جلسات هم‌اندیشی با مسئولان محلی، نخبگان و کارشناسان نسبت به شناسایی معضلات و بررسی راهکار‌های مناسب پیشگیرانه، اقدام کنند.