احكام عقد | مهرداد طالبی

احکام عقد

مسئله ۱۹۶۱- زن باید براى هر لذّت جنسى متعارف تسلیم شوهر باشد مگر اینکه عذرى داشته باشد، و اگر عقد دائمى است باید بیرون رفتن او از منزل با اجازه شوهر باشد ولى در کارهاى دیگرش که منافى با لذّت جنسى شوهرش نیست اجازه او لازم نیست.

مسئله ۱۹۶۲- اگر زن در کارهایى که در مسئله پیش گفته شد از شوهر اطاعت نکند گناهکار است و حقّ غذا و لباس و منزل و همخوابى ندارد ولى مهر او از بین نمى‏رود.

مسئله ۱۹۶۳ – تهیه مخارج زن اگر عقد دائمى باشد مطابق معمول بر شوهر واجب است، و اگر تهیه نکند بدهکار او خواهد بود مگر اینکه زن راضى به آن زندگى باشد.

مسئله ۱۹۶۴- چون عقد ازدواج معمولاً مبنى بر خانه‏دارى زن و بچه‏دارى و شیردادن او انجام مى‏گیرد، بنابراین خانه‏دارى و بچه‏دارى و شیردادن مطابق معمول به عهده زن مى‏باشد، مگر اینکه در ضمن عقد شرط کند که چنین وظیفه‏اى نداشته باشد یا حق‏الزحمه خود را در برابر این کارها بگیرد.

مسئله ۱۹۶۵- هرگاه شوهر خرجى زن را ندهد، زن مى‏تواند بدون اجازه از مال او بردارد.

مسئله ۱۹۶۶- هرگاه مرد حقوقى را که زن بر او دارد ترک نماید، رعایت حقوق شوهر بر زن لازم نیست.

مسئله ۱۹۶۷- مرد نمى‏تواند زن خود را به طورى ترک کند که نه مثل زن شوهردار باشد و نه مثل زن بى‏شوهر، لکن واجب نیست هر چهار شب یک شب نزد او بماند، ولى باید اقلاً هر چهار ماه یک مرتبه با او نزدیکى کند.

مسئله ۱۹۶۸- ازدواج موقّت اگرچه براى لذّت بردن هم نباشد مثلاً به قصد محرم شدن با نزدیکان آن دختر باشد صحیح است.

مسئله ۱۹۶۹- اگر زن در ضمن عقد با شوهر شرطى کند نظیر اینکه با او نزدیکى نکند، یا او را از شهر خودش بیرون نبرد، یا زن دیگرى نگیرد یا بعد از مرگ او مقدار معیّنى از سرمایه مرد مال زن باشد و مانند اینها و مرد قبول کند، باید به آن شرط عمل کند.

مسئله ۱۹۷۰- زن و مرد در ازدواج موقّت هیچ حقّى جز لذّت جنسى به یکدیگر پیدا نمى‏کنند، بنابراین زن بدون اجازه شوهر مى‏تواند از خانه بیرون برود، و از شوهر ارث نمى‏برد و شوهر هم از او ارث نمى‏برد و نفقه هم ندارد گرچه آبستن شود.

مسئله ۱۹۷۱- زنى که صیغه شده اگر نداند که حقّ خرجى و همخوابى و مانند اینها ندارد عقد او صحیح است و براى آنکه نمى‏دانسته، حقّى به شوهر پیدا نمى‏کند.

مسئله ۱۹۷۲- پدر و جدّ پدرى و حاکم شرع (اگر پدر و جدّ پدرى نباشند) مى‏توانند براى محرم شدن، زنى را به عقد پسر کوچک خود درآورند، و نیز مى‏توانند دختر کوچک خود را براى محرم شدن به‏عقد کسى در آورند، چه عقد دائم و چه عقد موقّت.

مسئله ۱۹۷۳- مرد در ازدواج موقّت مى‏تواند مدّت را ببخشد و بخشیدن او به منزله طلاق است، ولى شرایط طلاق را ندارد و لازم نیست مثلاً در ایّام پاکى باشد.

مسئله ۱۹۷۴- در ازدواج موقّت باید وقت و مقدار آن تعیین شود و اگر وقت یا مقدار آن تعیین نشود عقد باطل است.

مسئله ۱۹۷۵- مرد مى‏تواند زنى را که متعه او بوده یا طلاقش داده دوباره به عقد دائم یا موقّت خود درآورد اگرچه هنوز عدّه‏اش تمام نشده باشد، و نیز مى‏تواند زنى را که با او ازدواج موقّت نموده به عقد دائم خود درآورد گرچه بهتر است اوّل باقیمانده مدّت را ببخشد.

مسئله ۱۹۷۶- کسى که به واسطه نداشتن زن یا شوهر به حرام مى‏افتد، که اگر همسر داشت معمولاً آن گناه را انجام نمى‏داد در صورتى که قدرت داشته باشد واجب است ازدواج کند.

مسئله ۱۹۷۷- اگر بعد از عقد معلوم شود که دختر باکره نبوده است نمى‏تواند عقد را به هم بزند مگر با طلاق، ولى مى‏تواند تفاوت بین باکره و غیرباکره را از مهر کم کند.

مسئله ۱۹۷۸- اگر مرد و زن نامحرم در جایى باشند در صورتى که در معرض این باشند که به حرام بیفتند یا احتمال فساد برود، باید از آنجا بیرون بروند.

مسئله ۱۹۷۹- اگر مرد یا زن مسلمانى کافر شود (مسلمان‏زاده باشند یا کافرزاده) ازدواج آنها باطل مى‏شود، و اگر مرد کافر شود زن باید عدّه وفات بگیرد، و بعد مى‏تواند با دیگرى ازدواج کند، و اگر زن یائسه باشد یا هنوز نزدیکى با او نشده باشد، عدّه هم ندارد.

مسئله ۱۹۸۰- اگر مرد یا زن مسلمانى کافر شود و دوباره مسلمان شود مى‏تواند با همان همسر اوّلى به عقد جدید ازدواج کند گرچه آن زن هنوز در عدّه باشد، چنانکه مى‏توانند همسر جدید انتخاب کنند.

مسئله ۱۹۸۱- فرزندى که از راه نامشروع منعقد شده باشد (ولدالزنا) جایز نیست او را سقط کنند و فرزند آن زن و مرد حساب مى‏شود ولى از آنها ارث نمى‏برد و مسلمان است و مى‏تواند زن مسلمان بگیرد و اگر زن بگیرد و بچه‏اى پیدا کند، آن بچّه حلال‏زاده است.

مسئله ۱۹۸۲- اگر کسى با زنى به خیال اینکه زن اوست نزدیکى کند و یا با زنى به خیال اینکه در عدّه کسى نیست ازدواج کند یا در روز ماه رمضان یا در حال حیض با زن خود نزدیکى کند بچه‏اى که از آنها به دنیا مى‏آید حلال‏زاده است و همچنین اگر کسى با زنى زنا کند چنانچه بعد او را عقد کند و بچه‏اى از آنان پیدا شود در صورتى که ندانند از نطفه حلال است یا حرام، آن بچّه حلال‏زاده است.

مسئله ۱۹۸۳- اگر زن بگوید یائسه‏ام، یا شوهر ندارم یا در عدّه نیستم، یا حیض نیستم، یا خواهر رضاعى تو نیستم و مانند اینها، اگر لااُبالى در دین نباشد، مى‏توان حرف او را قبول کرد.

مسئله ۱۹۸۴- اگر شخص غیرثقه‏اى بگوید زن شوهر دارد ولى خود زن بگوید شوهر ندارم حرف زن مقدّم است.

مسئله ۱۹۸۵- لازم است مخصوصاً بر پدر و مادر که براى پسران و دختران خود که احتیاج به همسر دارند، همسر انتخاب کنند و در روایات ما ثواب فراوانى بر این کار مترتّب شده است.

مسئله ۱۹۸۶- زنى که یقین دارد شوهرش در سفر مرده، اگر بعد از عدّه وفات شوهر کند و شوهر اوّل از سفر برگردد، باید از شوهر دوّم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است، ولى اگر شوهر دوّم با او نزدیکى کرده باشد، زن باید عدّه نگهدارد و شوهر دوّم باید مهر او را مطابق زنهایى که مثل او هستند بدهد ولى خرج عدّه ندارد.

مسئله ۱۹۸۷- اگر شوهر مفقود الاثر شد، زن او مى‏تواند به حاکم شرع مراجعه کند و اگر حاکم شرع او را طلاق داد و بعد از عدّه شوهر اوّل او آمد حقّى بر زن ندارد، و اگر آن زن ازدواج کرده باشد همسر شوهر دوّم است.