
برخی اقدامات موجب اسقاط حق کسبوپیشه و سرقفلی میشوند که از جمله آنها میتوان به انتقال به غیر، تغییر شغل، تعدی و تفریط و عدم پرداخت اجارهبها اشاره کرد.
درصورتی که با نبود حق انتقال، مالک سرقفلی اقدام به انتقال (فروش) سرقفلی کند، مالک ملک میتواند با پرداخت نصف حق سرقفلی به مالک سرقفلی یا خریدار، محل را تخلیه کند .
تغییر شغل نیز از اقداماتی است که باعث ازبین رفتن سرقفلی میشود. اگر در سند سرقفلی (اجارهنامه) شغل خاصی قید شود و مالک سرقفلی بدون اخذ رضایت مالک اقدام به تغییر شغل کند، کل حق و حقوق قانونی وی از بین میرود و مالک ملک میتواند بدون پرداخت مبلغی ملک خود را تخلیه کند.
تعدی بهمعنای تجاوز از حدود اذن مالک یا اقدامی غیرمتعارف علیه مال دیگری است و تفریط نیز بهمعنای عدم انجام تعهدات قراردادی یا متعارف برای حفظ مال دیگری است. درصورتی که صاحب سرقفلی (دارنده حق کسبوپیشه) نسبت به محل سرقفلی تعدی یا تفریط کند، حق سرقفلی وی از بین خواهد رفت و مالک ملک میتواند بدون پرداخت مبلغی، ملک خود را تخلیه کند.
یکی دیگر از اسباب تخلیه محل سرقفلی، نپرداختن اجارهبها است. صاحب سرقفلی مکلف است در مدت ۱۰ روز از هر ماه (تا دهم ماه بعد) نسبت به پرداخت اجارهبهای مالک اقدام کند. قانون هیچ بهانهای را برای نپرداختن اجارهبها از طرف صاحب سرقفلی (مستاجر) نمیپذیرد و درصورت عدمپرداخت اجارهبها از طرف مالک سرقفلی، مالک ملک میتواند با ارسال اظهارنامه نسبت به درخواست اجارهبها اقدام کند. هرگاه بعد از دو بار ارسال اظهارنامه، مالک سرقفلی برای بار سوم اجارهبها را بهموقع پرداخت نکند، مالک ملک میتواند نسبت به درخواست اجارهبها و تخلیه ملک از طریق دادگاه یا اداره ثبت اقدام کند.
حمایت