محدوده اختیارات و اقدامات دادگاههای حقوقی و کیفری در راستای کشف حقیقت

محدوده اختیارات و اقدامات دادگاه‎های حقوقی و کیفری در راستای کشف حقیقت (موضوع ماده ۱۹۹ قانون آیین دادرسی مدنی و ماده ۳۶۲ قانون آیین دادرسی کیفری) را به تفکیک تبیین کنید؟
صرف نظر از اینکه تبیین محدوده و میزان اختیارات و اقدامات محاکم حقوقی و کیفری در راستای کشف حقیقت از حیطه وظایف این اداره‎کل خارج است و در این باره باید به کتب و مقالات موجود مراجعه شود، به طور کلی می‎توان گفت از مفاد مواد ۱۹۹ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۷۹ و ۳۶۲ قانون آیین دادرسی کیفری سال ۱۳۹۲ و دیگر مقررات راجع به ادله، استفاده می‎شود که در غیر مواردی که دلیل شرعا حجیت دارد، قاضی می‎تواند هرگونه تحقیق یا اقدامی را که برای کشف حقیقت ضرورت دارد، انجام دهد. بدیهی است تحقیق در جرایم منافی عفت تابع مقررات مربوط، مانند ماده ۱۰۲ قانون اخیرالذکر است.