تفاوت مسئولیت کیفری و مدنی

هدف از مسئولیت کیفری مجازات مجرم است که به منظور دفاع از جامعه، پاسداری از نظم، جبران خسارت عمومی و نیز اصلاح و تنبه سایر افراد به مورد اجرا گذاشته می‌شود؛ ولی هدف از مسئولیت مدنی، جبران خسارت شخص زیان‌دیده است. به‌علاوه، از نظر حقوق جزا برای تحقق جرم، وجود سوءنیت یا قصد مجرمانه یا تقصیر جزایی از ناحیه مرتکب جرم، برای اثبات مسئولیت کیفری در قالب جرایم اعم از عمدی و غیرعمدی الزامی است؛ درصورتی که از نظر حقوقی، احراز مسئولیت مدنی نیازی به اثبات سوءنیت زیان‌دهنده ندارد و حتی شامل افرادی مانند اطفال و مجانین نیز می‌شود.در واقع باید آثار حوادثی که به‌طور معمول ناشی از بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی و نداشتن مهارت بوده یا از عدم رعایت نظامات دولتی سرچشمه می‌گیرند، جبران شود، بدون اینکه مرتکب آن تقصیری داشته باشد. برخی از جرایم با اینکه مجازات‌های کم و بیش سنگینی دارند ولی چون برای دیگران ایجاد خسارت نمی‌کنند، توأم با مسئولیت مدنی نیستند همچون ولگردی و تکدی‌گری، اما برعکس هر جبران خسارتی که موجب مسئولیت مدنی است، لزوماً جرم نبوده و موجب مسئولیت کیفری نیست مانند ایجاد رطوبت از حمام خانه‌ای به ملک مجاور که سبب ضرر و زیان همسایه شود. همچنین در برخی موارد خطاهایی که توسط دولت یا مراجع عمومی مانند شهرداری‌ها اتفاق می‌افتد، موجب مسئولیت مدنی است و قانون مسئول آن را ملزم به جبران خسارت می‌داند.

نویسنده

وکیل پایه یک مهرداد طالبی

See author's posts