هفت نکته طلایی برای فسخ معامله ماشین: آخرین قوانین لغو خرید و فروش خودرو

در مقاله‌های پیشین در رابطه با خرید و فروش خودرو صحبت کردیم و راهکارهایی برای خرید خودروی دست دوم پیشنهاد دادیم. وقتی می‌خواهید خودروی دست دوم بخرید، در صورتی‌که پول نقد نداشته باشید و بخواهید در قالب چک و یا در تاریخی دیگر مثلاً زمان سند زدن مابقی هزینه را بپردازید، لازم است مبایعه‌نامه تنظیم کنید. همانطور که در مقاله‌ی قولنامه ماشین توضیح دادیم، در متن مبایعه‌نامه بهتر است شرایط فسخ معامله ماشین و هزینه فسخ را ذکر کنید.

در متن مبایعه‌نامه اصطلاحات قانونی برای فسخ معامله وجود دارد که تحت عنوان خیارات مختلف بیان می‌شوند. از خیار غبن تا خیار تبلیس و … . اما این خیارات به چه معنی هستند و چگونه بر اساس این خیارات معامله خودرو فسخ می‌شود. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد این اصطلاحات قانونی برای فسخ معامله بدانیم.

خیارات قانونی برای فسخ معامله ماشین

در متون حقوقی از لغات و اصطلاحات عربی بسیاری استفاده می‌شود که وقتی می‌خواهید معامله‌ای انجام دهید باید نسبت به آنها آگاه باشید تا متضرر نشوید.

لغت خیار که در متن قولنامه‌ها ذکر می‌شود به معنی اختیار است و بر طبق این اختیارات طرفین معامله در صورتیکه شرایط را داشته باشند می‌توانند قرارداد را فسخ کنند. در صورتیکه در قولنامه ذکر شود که “کلیه خیارات ساقط گردید”، به این معنی است که هیچ کدام از طرفین حق فسخ قرارداد را ندارند.

خیارات شامل مواردی می‌شود که به شرح زیر است:

خیار مجلس: فسخ در محل انجام معامله
خیار غبن: فسخ به شرط ضرر مالی
اختیار رویت و تخلف از وصف: فسخ به شرط توصیف دروغین
خیار عیب: فسخ به شرط معیوب بودن
خیار تدلیس: فسخ به شرط فریبکاری
اختیار تعذر تسلیم: فسخ به شرط عدم وجود مورد معامله
خیار شرط: فسخ تا مدت زمان از پیش تعیین شده
اختیار تخلف از شرط: فسخ به شرط عدم تعهد به شروط معامله
خیار تأخیر: فسخ به شرط عدم پرداخت به موقع

شرایط فسخ معامله خودرو

در ادامه به شرح این ۹ مورد از خیارات که در فسخ معامله ماشین از آنها یاد می‌شود می‌پردازیم.

خیار مجلس

در نظر بگیریم شما برای انجام معامله به بنگاه مراجعه کرده‌اید تا مبایعه‌نامه تنظیم کنید. پس از امضاء و یا حین نوشتن مبایعه‌نامه خودرو، در حالی که هنوز در آنجا حضور دارید، متوجه می‌شوید که بنا به دلایلی مانند نداشتن بودجه کافی و یا توقیف خودرو و … نمی‌توانید و یا نمی‌خواهید معامله را انجام دهید و منصرف می‌شوید، در این صورت می‌توانید همانجا فسخ معامله خودرو را انجام دهید.

خیار غبن

فرض کنید شما خودرویی را می‌خرید و بعد از خرید متوجه می‌شوید که فروشنده خودرو را به قیمت بالاتری از ارزش واقعی آن به شما فروخته است و یا خودروی خود را می‌فروشید و بعد متوجه می‌شوید که ارزش آن بالاتر از چیزی است که شما معامله کردید و به اصطلاح سرتان کلاه رفته است، در این صورت چه در نقش خریدار و چه در نقش فروشنده، با آگاهی از ضرر مالی که متوجه شما شده است می‌توانید معامله ماشین را فسخ کنید.

خیار رویت و تخلف از وصف

این شرط وقتی برقرار است که شما خودرویی را که در زمان تنظیم مبایعه‌نامه ندیده‌اید بر اساس گفته‌های فروشنده خریداری می‌کنید و یا فروشنده خودروی خود را در ازای دریافت خودروی شما می‌فروشد یعنی تعویض می‌کنید و فروشنده خودروی شما را ندیده است و بر حسب گفته‌های شما معامله را انجام میدهد. در این صورت اگر بعداً خلاف توصیفات ثابت شود، میتوان معامله را فسخ کرد.

خیار عیب

اگر این شرط در زمان معامله برقرار باشد و در متن مبایعه‌نامه باشد، خریدار می‌تواند بعد از اطلاع از معیوب بودن خودرو و به استناد این شرط، معامله را فسخ کند. مثلاً بفهمد که خودرو رنگ‌شده بوده و یا موتور خودرو ایراد داشته است. هر چند که همانطور که در مقاله راهنمای خرید خودروی دست دوم گفتیم خریدار باید خودرو را نزد کارشناس ببرید و یا با یک فرد متخصص برای خرید مراجعه کند و به تمامی جوانب خودرو آگاهی داشته باشد، ولی در صورتیکه موقع معامله دو طرف راضی به وجود این شرط در معامله باشند، می‌توان بعد از آگاهی از معیوب بودن خودرو، معامله را فسخ کرد.

خیار تدلیس

تدلیس به معنی فریب‌دادن و پنهان‌کردن است. در صورت برقرار بودن این شرط در قولنامه، اگر فروشنده با فریبکاری و پنهان‌کاری بخواهد خودروی خود را بهتر از چیزی که در واقعیت هست نشان دهد و با دروغ و نیرنگ بخواهد خودروی معیوب خود را سالم جلوه دهد و آن را بفروشد، خریدار می‌تواند بعد از اطلاع از این فریبکاری معامله را فسخ کند و از فروشنده شکایت کند.

خیار تعذر تسلیم

این شرط برای زمانی است که فروشنده نمی‌تواند در موعد مقرر مورد معامله، یعنی خودرو را تحویل دهد. مثلاً اگر خودرو به سرقت رفته و یا آتش گرفته باشد و یا به دلایلی مشابه دیگر در دسترس نباشد، معامله فسخ می‌شود.

خیار شرط

اگر خریدار و فروشنده با هم توافق کنند که مثلاً تا ۳ روز طرفین حق دارند معامله را باطل کنند، در این صورت هر یک از طرفین ظرف این مدت می‌توانند بنا به هر دلیلی از معامله منصرف شوند و فسخ معامله خودرو را انجام دهند.

خیار تخلف از شرط

این مورد زمانی صادق است که طرفین در زمان معامله شروطی را تعیین کرده باشند و در قولنامه به این شرایط اشاره داشته باشند ولی یکی از طرفین به این شروط عمل نکند، مثلاً مشخص کرده باشند که چه موقع برای سند زدن مراجعه کنند و یکی از طرفین در زمان مقرر در محل حضور نداشته باشد، طرف مقابل با استناد به خیار تخلف از شرط می‌تواند معامله را باطل کند.

خیار تأخیر

در قولنامه خودرو یکی از بندهای مهم، مبلغ و چگونگی پرداخت آن است. در صورتیکه خریدار طبق زمان مشخص در قرارداد مبلغ را نپردازد، فروشنده می‌تواند قرارداد را فسخ کند.

فسخ معامله خودرو چگونه ممکن است

این خیارات قانونی معمولاً شرایطی هستند که بر طبق آنها معامله را می‌توان فسخ کرد. پس در حین نوشتن قولنامه یا همان مبایعه‌نامه این شرایط را در نظر بگیرید و بر حسب توافق دو طرف در قرارداد ذکر کنید. همیشه مد نظر داشته باشید برای امضای قرارداد به اصطلاحات معامله آشنا باشید تا متضرر نشوید. فسخ معامله ماشین هم از این قائده مستثنی نیست و باید با اصطلاحات آن آشنا باشید.