
نکاتی در خصوص قرار تعلیق تعقیب : یکی از مسائل مهمی که در قانون آیین دادرسی کیفری و رسیدگی به یک فعل مجرمانه مطرح می گردد. صدور قرار تعلیق تعقیب در خصوص فردیست که تا به حال به عنوان متهم شناخته می شد. و اکنون به علتی از علل قانونی از تعقیب کیفری و انتظامی مبرا می گردد. اینکه قرار تعلیق تعقیب به چه معناست و توسط چه کسی و به چه علتی صادر می گردد و همچنین نحوه صدور قرار تعلیق تعقیب چیست مسائلی می باشند. که در این مقاله توسط وکیل کیفری تشریح خواهیم کرد.
قرار تعلیق تعقیب به چه معناست؟
تعلیق کردن به معنای بلاتکلیف گذاشتن یک قضیه برای رسیدگی به یک امر دیگر است. قرار نیز به معنای رای صادره از مقام صلاحیت دار می باشد که قاطع دعوی نیست اما در جریان رسیدگی به یک پرونده صادر می شود. و انواع مختلفی دارد. قرارها همگی دارای مدت زمان مشخص و شرایط متفاوتی هستند. تعقیب نیز به معنای دنبال کردن فرد یا مسئله ایست که در حال گریز است و امکان دستیابی در لحظه به آن وجود ندارد. همانطور که مشخص گردید قرار تعلیق تعقیب به معنای متوقف شدن تعقیب متهم تا یک زمان مشخص (و نه به صورت کلی و دائمی) می باشد.
لازم است بدانید که تعقیب ابتدایی متهم برای تکمیل پرونده ای که قرار است به دادگاه کیفری ارجاع داده شود بر عهده دادستان می باشد. دادستان می تواند شخصاً کار تعقیب متهم را انجام دهد. یا اینکه آن را به بازپرس محول نماید. لازم است بدانید که دادستان، رییس دادسراست و دادسرا نیز یک مرجع مقدماتی برای ورود پرونده های کیفری به دادگاه می باشد.
قرار منع تعقیب چیست؟
صدور قرار تعـلیق تعقـیب بر عهده کیست؟
این سوال در خصوص جرائمی با درجات مختلف دارای پاسخ های جداگانه است. بنابراین طبق قانون برای جرایم درجه ۷ و ۸ که مستقیماً در دادگاه مطرح می شوند. مقام صادرکننده قـرار تعلـیق تعقیب، قاضی دادگاه و مرجع اعتراض به آن نیز دادگاه تجدید نظر استان است. در جرایم تعزیری درجه ۶ نیز مقام صادرکننده قرار تعلیق تعقیـب شخص دادستان است. و مرجع صالح برای اعتراض به آن هم دادگاهی است که صلاحیت رسیدگی به اتهام اصلی را دارد.
شرایط صدور قرار تعلیق تعقیب کدامند؟
طبق قانون شرایط ذیل برای صدور قرار تعلـیق تعقیب باید وجود داشته باشند. این شرایط عبارتند از:
- جرم صورت گرفته باید در زمره جرایم تعزیری درجه شش، هفت یا هشت باشد.
- اگر پرونده شاکی خصوصی دارد باید گذشت کرده یا خسارت وارده به او جبران شده باشد یا اینکه با جلب موافقت بزه دیده، ترتیب پرداخت آن در مدت زمان مشخصی داده شود.
- متهم باید فاقد سابقه محکومیت مؤثر کیفری باشد.
افعال تعلیق تعقیب
در این شرایط دادستان می تواند پس از أخذ موافقت متهم و همچنین در صورت ضرورت با أخذ تأمین متناسب با فعل ارتکابی و مجازات احتمالی، تعقیب وی را از شش ماه تا دو سال معلق نماید. البته دادستان یا مقام صادر کننده قرار فوق می تواند هر کدام از افعال ذیل را از متهم درخواست نماید تا نسبت به آن ها اهتمام ورزد در غیر این صورت قرار فوق لغو شده و رسیدگی به پرونده از سر گرفته می شود. این افعال عبارتند از:
- خدماتی که منجر به کاهش آثار نامطلوب فعل ارتکابی برای بزه دیده می شود.
- ترک اعتیاد حداکثر ظرف مدت شش ماه
- عدم اشتغال به برخی از شغل ها برای یک دوره یک ساله
- خودداری از رفت و آمد به یک مکان مشخص برای یک دوره یک ساله
- معرفی خود به موسسات و مکان هایی که دادستان مشخص می کند. برای یک دوره محدود که اغلب یک سال است.
- انجام کارهای عام المنفعه و امثال آن ها در یک دوره مشخص
- شرکت در کلاس های فرهنگی، آموزشی و …
- عدم اقدام به رانندگی تا یک مدت زمان مشخص
- عـدم حمل سلاح برای یک دوره معین حتی در صورتی که مجوز داشته باشد.
- عدم ملاقات با برخی از افراد بخصوص شرکا جرم و کسانی که احتمال ارتکاب جرم در میان آن ها زیاد است.
- ممنوعیت خروج از کشور برای یک دوره مشخص که توسط دادستان یا مقام قضایی تعیین می شود.
چگونگی صدور قـرار تعـلیق تعقـیب در آیین دادرسی کیفری
همانطور که مشخص گردید این قرار صرفاً قابلیت صدور در خصوص جرائم درجه شش، هفت و هشت را دارد. بنابراین اگر خارج از این محدوده صادر گردد فاقد اعتبار است. همچنین نیاز است تا همه شرایط لازم برای صدور قرار وجود داشته باشد. و اگر صرفاً یکی از این شرایط موجود نباشد قابلیت صدور نخواهد داشت. و حتی می توان نسبت به صدور آن اعتراض نمود. بنابراین همانطور که مشخص است این قرار از آن دسته قرارهاییست که قابلیت اعتراض دارد .
همچنین قرار تعلیق تعقیب باید توسط دادستان یا قاضی دادگاه صالح صورت گیرد. و اعتراض به آن نیز در مرجع صالح انجام شود در غیر این صورت فاقد اعتبار است. باتوجه به مطالبی که در مبحث قبل نگاشته شد معین گردید. که امکان لغو قرار تعـلیق تعقیب نیز به علت عدم سرپیچی از دستورات دادستان وجود دارد. این موارد به عنوان محدودیت های ناشی از قرار تعلیق تعقیب شناخته می شوند و باید توسط متهم به خوبی اجرا شوند .