حق و حقوق سرایدار ساختمان مسکونی
برای اینکه بتوانیم با حق و حقوق سرایدار ساختمان آشنا شویم باید قبل از آن با یکسری از قوانینی آشنا شویم که به موجب آن سرایدار استخدام می شود . برای درک بهتر این مطلب ابتدا باید بدانیم سرایداری چیست و سرایدار کیست و چه وظایفی دارد ؟ تا بتوانیم در زمینه حقوق آن صحبت کنیم.
با توجه به اینکه در سال ۱۳۴۳ قانون تملک آپارتمان ها در کشور به تصویب رسید و به طبع آن آیین نامه های اجرایی اش در سال ۱۳۴۷ تصویب گردید . در دهه ی های بعد این قوانین در سال ۱۳۷۶ اصلاح و مورد بازنگری قرار گرفت . ساختمان هایی که تعداد مالکین آنها بیشتر از ۳ نفر باشد با توجه به قانون تملک آپارتمانها ، مجمع عمومی مالکین را تشکیل می دهد که زمان تشکیل این مجمع به موجب اکثریت مطلق آرای مالکینی خواهد بود که بیش از نصف مساحت تمام قسمت های اختصاصی را مالک باشند و در صورت عدم حصول اکثریت زمان تشکیل با تصمیم حدا قل سه نفر از مالکین تعیین خواهد شد .
یکی از وظایف این مجمع اتخاذ تصمیم نسبت به اداره امور ساختمان است و قانون گذار مکلف کرده در کلیه ساختمان های مشمول قانون تملک آپارتمان ها که بیش از ده آپارتمان داشته باشد، مدیر یا مدیران مکلفند برای حفظ و نگاهداری و همچنین نگهداری قسمتهای مشترک و انجام سایر امور مورد نیاز بنا، سرایداری استخدام نمایند و طبق قوانین موجود حق و حقوق سرایدار ساختمان را در نظر داشته باشند . ما در این مقاله به سوالاتی چون سرایدار کیست ؟ نظر قانون کار در مورد سرایدار ؟ وظایف سرایدار چیست؟ پاسخ خواهیم داد.
سرایداری چه نوع کاری است ؟
امروزه با گسترش زندگی آپارتمان نشینی و افزایش تعداد ساکنین لزوم نظم و نظافت بیش از پیش احساس می شود و سرایدار در این گونه مجتمع ها استخدام می شود تا هم به پیشبرد نظم و نظافت کمک کند و همچنین امنیت را بالا می برد از طرفی این شغل در برگیرنده وظایفی از قبیل حفاظت از تاسیسات ساختمان ، مواظبت از لوازم و وسایل در مقابل سرقت و خرابی یا آسیب می باشد. سرایدار این وظایف را باید در ساعات غیر اداری انجام دهد و در ساعات اداری به نامه رسانی داخلی ، خدمتگزاری ، باغبانی و یا نظایر آنها اشتغال دارند است برای بهتر انجام دادن این وظایف و رسیدگی لازم به آنها بهتر است متصدی سرایداری در محل مجتمع مسکونی سکونت دائم داشته باشد .
سرایدار به چه شخصی گفته می شود ؟
۱- در یک ساختمان یا مجتمع مسکونی سرایدار شخصی است که وظایف و فعالیت های مشخصی را که مربوط به ساختمان می شود را انجام می دهد .
۲- سرایدار شخصی است که عنوان نمایندگی از سایر اشخاص ساکن در مجتمع را دارد و مسئولیت انجام مجموعه ای از وظایف و کارهای مربوط به ساختمان مانند، نظافت، حفاظت ساختمان، بررسی تأسیسات و لوازم و وسایل، جلوگیری از خرابی و آسیب و سرقت و خسارت به ساختمان در همه ساعات شبانه روز را برعهده دارد .
۳- از دیگر وظایفی که سرایدار مسئولیت انجام آن را بر عهده دارد میتوان به کار نگهبانی، خدمتگزاری، باغبانی و … نیز اشاره کرد .
۴- ممکن است سرایدار در همان ساختمان یا مجتمع سکونت داشته باشد و یا محل زندگی وی جای دیگری باشد .
شرایط سرایدار برای کار در ساختمان :
بر اساس ماده ۳۵ اساس نامه آپارتمان ها، سرایدار باید دارای صلاحیت های عمومی زیر باشد :
- مرد باشد و ترجیحا متاهل با حداکثر یک فرزند یا درصورت تجرّد بالای ۵۰ سال و کمتر از ۶۰سال سن .
- گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر و عدم استعمال دخانیات ارائه دهد .
- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری را نیز ارائه دهد .
- دارای سلامت جسمی و روانی باشد .
- شخصی را به عنوان ضامن معتبر که توانایی ارائه چک بانکی جهت تضمین تخلیه ملک را دارد، را به مدیر ساختمان معرفی نماید .
قانون مشمول سرایداری کدام است؟
مطابق تعریفی که قانون گذار در قانون کار از کارگر و کارفرما نموده سرایدار نیز مشمول قانون کار خواهد ولی در قوانین موجود قانون خاصی تحت عنوان قانون سرایداری تصویب نشده است .
وظایف سرایداری کدامند ؟
سرایدار عهده دار وظایف زیر است :
- در حفظ امنیت ساختمان و واحدها کوشا باشد و از ساختمان و تاسیسات آن نگهبانی کند
- به نظافت راهروها و پله ها- حیاط- پارکینگها- آسانسور- پشت بام- قسمت های بیرونی ساختمان و کلیه مشاعات عمومی ساختمان رسیدگی کند
- برف روبی حیاط ، راه عبوری پارکینگ ها و محوطه بیرونی ساختمان در فصول سرد سال
- مراقبت از فضای سبز ساختمان و آبیاری باغچه ها
- مراقبت از آسانسور، تاسیسات گرمایشی و برقی و تجهیزات ساختمان
- جمع آوری کیسه زباله ساکنین از درب منازل در ساعت مشخص شده
- اجرای دستورات مدیر ساختمان
آیا سرایدار ملزم به انجام امور شخصی ساکنین می باشد ؟
اموری از قبیل نظافت و خدمتکاری منزل، نظافت خودرو، خرید بیرون از منزل و جابجایی وسایل و نظایر آن با توافق طرفین بلامانع خواهد بود که مطابق ماده ۱۰ قانون کار به این موضوع اشاره شده است و براساس ماده ۹ قانون مذکور باید شرایط منعقده مشروع باشد .
آیا قانون کار در مورد شغل سرایداری نیز اعمال می شود ؟
سرایداران و مستخدمین منازل مسکونی به موجب آیین نامه اجرایی موضوع ماده ۱۹۰ قانون کار مشمول قانون کار خواهند شد . کارفرمایان موظف هستند ماده ۱۴۸ قانون کار را برای این دسته از شاغلین اعمال کنند و همچنین موظف هستند نسبت به بیمه کردن آنان طبق قرارداد کار نزد سازمان تامین اجتماعی محل اقدام کنند.
به استناد ماده ۳ قانون کار از آنجایی که کارفرما هم می تواند شخص حقوقی باشد و هم حقیقی ، بنابراین سازمان تامین اجتماعی می تواند برای اینگونه مشاغل کد کارگاهی صادر کند و نسبت به پذیرش ماهانه لیست بیمه آنان اقدام کند .
مدت زمان قرارداد سرایداری چقدر است ؟
براساس ماده ۴۰ قانون تملک ساختمانها، مدت قراردارد با سرایدار به صورت سه ماهه است. ولی اگر مدیر و سایر ساکنین از عملکرد وی رضایت داشته باشند، قرارداد سرایداری برای دورههای سه ماهه، توسط مدیر تمدید میشود.
حق و حقوق سرایدار در صورتی که وی از کارش اخراج شود چگونه خواهد بود ؟
برای این نو مشاغل که بصورت تمام وقت فعالیت میکنند طبق قانون مدت کار می توانند در صورت ترک کار یا اخراج از کلیه مزایای متصور در قانون بهره مند شوند. پس لازم است ، برای اثبات ادعای خود مستندات کار و تمام وقت بودن فعالیت خود را ارائه دهد . بنابراین با توجه به کارکرد در ساختمان سرایدار می تواند نسبت به مزایایی ضمن و پایان خدمت خود نسبت به بیمه و طرح دادخواست به اداره کاراقدام نماید .
دیگر استنادهای شغل سرایدار و سرایداری که در اساس نامه آپارتمان ذکر شده است :
ماده ۳۴:
با توجه به قرارگرفتن سوئیت سرایداری در طبقه منهای یک ساختمان، به انتخاب مدیر شخصی ذی صلاح بر اساس این مقررات به عنوان مستاجر سوئیت مذکور انتخاب شده، با وی قرارداد اجاره تنظیم می شود. ما به ازای اجاره ماهیانه، ایشان متعهد می شود به عنوان سرایدار خدمات مصرّح در این مقررات را انجام دهد .
ماده ۳۷:
سرایدار مکلّف است در ایام تعطیلات خصوصاً تعطیلات عید نوروز به صورت تمام وقت در ساختمان حاضر بوده و نگهبانی از ساختمان را بر عهده گیرد .
ماده ۳۸:
سرایدار مجاز به سکنی دادن افرادی غیر از افراد ذکر شده در قرارداد اجاره نیست .
ماده ۳۹:
سرایدار مجاز خواهد بود با هماهنگی و موافقت مدیر در سال حداکثر به مدت ده روز و با معرفی فرد جایگزین به مرخصی برود .
ماده ۴۰:
مدّت قرارداد اجاره سرایدار سه ماه بوده که در صورت رضایت مدیر و ساکنین از عملکرد سرایدار، برای دوره های سه ماهه، توسط مدیر قابل تمدید است .
ماده ۴۱:
هر ساله در مجمع، مبلغی جهت تقدیر از زحمات سرایدار مشخص می شود که در صورت رضایت مدیر از عملکرد سرایدار به صورت ماهانه و از محل شارژ قابل پرداخت خواهد بود .
ماده ۴۲:
انجام فعالیتهای شغلی سرایدار و حضور و غیاب وی در ساختمان باید با مدیر هماهنگ شده به گونه ای که لطمه ای به وظایف مندرج در ماده ۳۶ وارد نشود .
ماده ۴۳:
انجام امور شخصی ساکنین جزء وظایف سرایدار نبوده و واگذاری امور شخصی ساکنین به سرایدار از قبیل نظافت منزل، نظافت اتومبیل، خرید و کمک در جابجایی وسائل و نظایر آن به شرط آنکه خدشه ای به وظایف اصلی سرایدار وارد نکند و با توافق فی مابین طرفین جهت جبران زحمات سرایدار بلامانع خواهد بود .
ماده ۴۴:
سرایدار متعّهد می شود در صورت عدم رضایت مدیر از عملکرد وی حداکثر ظرف مدّت ۱۵ روز نسبت به تخلیه سوئیت سرایداری اقدام نماید در غیر این صورت موضوع از طریق مراجع قانونی و نیز به اجرا گذاشتن چک تضمین پیگیری خواهد شد .
ماده ۴۵:
سوئیت سرایداری جزء مشاعات ساختمان بوده و تغییر کاربری آن به منظوری غیر از سکونت سرایدار تنها منوط به اجماع تمامی مالکین ساختمان خواهد بود.
ماده ۴۶:
سرایدار مکلّف به رعایت مفاد این مقرارت، دستورات مدیر و شئون اخلاقی و عرفی ساکنین ساختمان بوده و در صورت تخلّف از این موارد، متناسب با موضوع جریمه ای توسط مدیر برای وی در نظر گرفته خواهد شد .
عیدی سرایدار ساختمان چقدر پرداخت می شود ؟
از آنجایی که قانون کار برای شغل سرایداری نیز اعمال می شود بنابراین می تواند از تمام امکاناتی نظیر عیدی و سنوات که قانون در اختیار وی گذاشته بهره مند شود .
حق سنوات چیست و برای سرایدار چگونه پرداخت می شود ؟
از آنجایی که مدیریت ساختمان بعنوان کارفرما و سرایدار بعنوان کارگر ایفای وظیفه می کنند قانون کار نیز برای سرایدار اعمال می شود و از حق و حقوق سنوات خود بهره مند میشود .
حال برای آشنایی بیشتر با این حق و حقوق قانونی به قوانین موجود در این باره رجوع می کنیم . این قوانین در ذیل مفصلاً توضیح داده شده است .
۱- (حق سنوات) یا همان پاداش پایان کار، مبلغی است که در پایان هر سال و یا پایان قرارداد، از طرف کارفرما به کارگران مشمول قانون کار پرداخت می گردد و مفهومی متفاوت از «پایه سنوات» دارد .
۲- مطابق ماده ۲۴ قانون کار مصوب ۱۳۶۹/۰۸/۲۹ مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام، «در صورت خاتمه قرارداد کار، کار معین یا مدت موقت، کارفرما مکلف است به کارگری که مطابق قرارداد، یک سال یا بیشتر، به کار اشتغالداشته است برای هر سال سابقه، اعم از متوالی یا متناوب بر اساس آخرین حقوق مبلغی معادل یک ماه حقوق به عنوان مزایای پایان کار به وی پرداختنماید».
۳- همچنین براساس تبصره ۴ ماده ۷ قانون کار که به موجب بند۱ ماده ۴۱ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب ۱۳۹۴/۰۲/۰۱ به قانون کار الحاق شده است: «کارفرمایان موظفند به کارگران با قرارداد موقت به نسبت مدت کارکرد، مزایای قانونی پایان کار را به مأخذ هر سال یک ماه آخرین مزد پرداخت نمایند» .
۴- مطابق ماده ۲۷ قانون کار، هرگاه کارگر در انجام وظائف محوله قصور ورزد و یا آییننامههای انضباطی کارگاه را پس از تذکرات کتبی نقض نماید کارفرما حق دارد درصورت اعلام نظر مثبت شورای اسلامی کار علاوه بر مطالبات و حقوق معوقه به نسبت هر سال سابقه کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر را بهعنوان «حق سنوات» به وی پرداخته و قرارداد کار را فسخ نماید…»
۵- براساس ماده ۳۱ قانون کار ، چنانچه خاتمه قرارداد کار به لحاظ ازکارافتادگی کلی و یا بازنشستگی کارگر باشد، کارفرما باید بر اساس آخرین مزد کارگر به نسبت هرسال سابقه خدمت حقوقی به میزان ۳۰ روز مزد به وی پرداخت نماید. این وجه علاوه بر مستمری ازکارافتادگی و یا بازنشستگی کارگر است که توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت میشود .
۶- طبق ماده ۱۶۵ قانون کار، در صورتی که هیأت حل اختلاف، اخراج کارگر را موجه تشخیص دهد، کارگر اخراجی مشمول اخذ حق سنوات به میزان مندرج در ماه ۲۷ این قانون خواهد بود .
۷- بر اساس رای شماره ۱۳۴۷ تا ۱۳۴۹ مورخ ۱۳۹۵/۱۲/۱۷ و رای وحدت رویه شماره ۷۲۵ و ۷۲۶ مورخ ۱۳۹۶/۰۸/۰۲ هیات عمومی دیوان عدالت اداری، با خاتمه قرارداد کار و یا ترک کار توسط کارگر، کارفرما مکلف است هم حق سنوات سال هایی که کارگر به صورت کامل کار کرده و هم به نسبت ایامی که در سال ترک کار، کار کرده است، پرداخت نماید .
۸- برابر رای شماره ۲۷۲۷ مورخ ۱۳۹۸/۰۹/۱۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری و اصلاحی آن به شماره ۲۴۹ مورخ ۱۳۹۹/۰۲/۰۹، حق سنوات کارگران کار موقت، به ماخذ هر سال در پایان قرارداد کار یک ماه آخرین حقوق محاسبه می گردد و چنانچه قـرارداد کار یک ساله یا کمتر از آن باشد با خاتمه قرارداد کار و پرداخت حق سنوات بـه کارگر ذمـه کارفرما از بابت پـرداخت حـق سنوات بری می شود .
۹- وفق رای شماره ۳۳۲۸ مورخ ۱۳۹۸/۱۱/۲۹ هیات عمومی دیوان عدالت اداری، ملاک محاسبه و پرداخت حق سنوات، مطلق حقوق و مزد کارگر است ونه صرف حقوق مبنا و فوق العاده جذب .
آیا سرایدار باید اجاره واحد مسکونی را پرداخت کند ؟
برا اساس ماده ۳۴ قانون تملک آپارتمان ها، در ساختمان هایی که بیش از پنج طبقه یا ده واحد دارند ملزم با احداث واحد سرایداری در طبقه ی منفی یک هستند . سرایدار همراه خانواده می تواند در آنجا ساکن شود و طبق توافقاتی که با مدیریت انجام می دهد می تواند اجاره بهای واحد مسکونی خود را پرداخت کند یا اینکه از حقوق ماهیانه وی مبلغی کسر گردد یا اینکه در ازای اجاره بها کارهای بیشتری انجام دهد که به وی محول شده است. در کل همه ی اینها اموری هستند که با توافقات طرفین صورت می گیرد .
نتیجه گیری
سرایداری شغل و وظیفه ای مهم است. مدیریت باید در انتخاب سرایدار نهایت دقت را داشته باشد زیرا که سرایدار به بخش های مهم ساختمان دسترسی دارد. همچنین ساکنین با اعتماد به سرایدار وظیفه نظافت منزل خود را به وی محول می کنند. همچنین مدیریت باید نسبت به وظایف سرایدار آگاهی کامل داشته باشد و بر پایه این آگاهی قرارداد سرایداری رو منعقد کند. همچنین نیاز ساختمان به سرایدار و وظایفی که باید به وی محول شود در هیئت مدیره بررسی شود. پس از همه موارد فوق و پیدا شدن یک فرد معتمد قرارداد سرایداری منعقد گردد و مطابق قانون کار بدان عمل شود.
#هموتیک