
ضمانتنامه شرکت در مناقصه
معمولا ارگانهای دولتی و غیردولتی برای واگذاری پروژههای خود با پایینترین قیمت به مجریان، اقدام به برگزاری مناقصه میکنند.
لذا برای اطمینان از برگزاری صحیح مناقصه معمولا از شرکتکنندگان در مناقصه، ضمانتنامه شرکت در مناقصه اخذ میکنند.
این ضمانتنامه به سازمان برگزارکننده مناقصه اجازه میدهد در صورتی که شرکتکننده در مناقصه به تعهدات خود عمل نکند و از این بابت زیانی به دستگاه مناقصهگزار وارد شود، وجه ضمانتنامه را از بانک دریافت کند.
ضمانتنامه شرکت در مزایده
معمولا بعضی از سازمانها بر اساس ضوابط خود، اقدام به فروش اموال منقول یا غیرمنقول میکنند. این سازمانها برای جلوگیری از تضییع حقوق برگزارکننده مزایده و فروش اموال به بالاترین قیمت ممکن، مزایده برگزار میکنند. این سازمانها ممکن است از شرکتکنندگان در مزایده، ضمانتنامهای تحت عنوان ضمانتنامه شرکت در مزایده اخذ کنند تا در صورتی که شرکتکننده در مزایده به تعهدات خود عمل نکند، وجه این ضمانتنامه را از بانک مربوطه مطالبه کنند.
ضمانتنامه حسن اجرای تعهدات
پس از انجام مناقصه و تشخیص برنده مناقصه ممکن است ذینفع ضمانتنامه به منظور تضمین اجرای صحیح پروژه از طرف قرارداد خود، ارائه این نوع ضمانتنامه را درخواست کند. لذا این نوع ضمانتنامه تا اجرای کامل قرارداد در اختیار کارفرما باقی میماند.
اگر در هر مرحله از کار، مجری طرح به تعهدات خود عمل نکرده و کارفرما از عملکرد او ناراضی باشد، میتواند بابت خسارت خود وجه ضمانتنامه را از بانک مطالبه و دریافت کند.
بعد از انعقاد قرارداد بین کارفرما و پیمانکار یا در هر مرحلهای از انجام کار با توافق طرفین، ممکن است به منظور تجهیز کارگاه یا تقویت بنیه مالی پیمانکار، درصدی از مبلغ قرارداد به صورت پیشپرداخت از طرف کارفرما به پیمانکار در قبال ارائه ضمانتنامه پرداخت شود.
معمولا در قبال این پیشپرداخت، ضمانتنامه بانکی از طرف پیمانکار به کارفرما ارائه میشود که اصطلاحا ضمانتنامه پیشپرداخت نامیده میشود.
ضمانتنامه استرداد کسور وجهالضمان
در هر مرحله با پیشرفت پروژه پیمانکار صورت وضعیت هزینههای انجامشده را برای کارفرما ارسال و کارفرما پس از تایید و با کسر درصدی از هر صورت وضعیت به عنوان کسور وجهالضمان، مابقی وجه آن را به پیمانکار پرداخت میکند. پس از اتمام قرارداد پروژه به صورت تحویل موقت به کارفرما تحویل داده میشود تا در صورت تایید آن در مدتی معین، درصد مکسوره مذکور فوق به پیمانکار پرداخت شود.
اگر در فاصله تحویل موقت تا تحویل قطعی پیمانکار بخواهد کسور وجهالضمان را از کارفرما دریافت کند، به درخواست پیمانکار ضمانتنامه بانکی به او ارائه میشود. این نوع ضمانت نامه را استرداد کسور وجهالضمان مینامیم.
ضمانتنامه تعهد پرداخت
به موجب ضمانتنامه تعهد پرداخت، بانک پرداخت بدهی یک متقاضی از انجام معامله یا کاری مشخص را تعهد میکند و اگر بدهکار بدهی خود را بهموقع به طلبکار پرداخت نکند، او میتواند مطالبات خود را به مبلغ مندرج در ضمانتنامه از بانک دریافت کند.
ضمانتنامه گمرکی
ضمانتنامه گمرکی به منظور ترخیص کالا از گمرکات کشور و به نفع گمرک بابت حقوق و عوارض کالای وارداتی به تقاضای مشتریان از طرف بانک صادر و به گمرکات ارائه میشود. در صورت تامین یا عدم تامین وجه ضمانتنامه از طرف متقاضی، بانک موظف است در سررسید ضمانتنامه، وجه ضمانتنامه را به حساب تعیینشده از طرف گمرک واریز کند.
سایر ضمانتنامهها
ضمانتنامههای بانکی علاوه بر پوشش ریسکهای مختلف که اشاره شد، میتواند برای پوشش بسیاری دیگر از انواع خطرات که در مبادلات تجاری و بینالمللی وجود دارد، مورد استفاده قرار گیرد. ضمانتنامههای قضایی که یکی از مهمترین انواع آنها «ضمانتنامه رفع توقیف کشتی» است را میتوان از این گروه برشمرد.