آشنایی با مفهوم ترک کار

قرارداد کار علاوه بر مدت کار، سایر مواردی که کارگر و کارفرما هر دو ملزم به رعایت آن هستند، مثل بیمه کردن کارگر و حقوق کار را نیز مشخص می کند.  البته باید در نظر داشت که انواع قرارداد کار باید در شرایط ویژه خود منعقد شوند. به طور مسلم شرایط انعقاد قرارداد کار معین با انعقاد قرارداد کار موقت متفاوت است. با این حال برخی از قوانین کار آمره هستند و نمی توان تحت هیچ شرایطی مخالف آن توافق کرد.یکی از موضوعات مهمی که در قانون کار و روابط کارگری و کارفرمایی بسیار حائز اهمیت است، موضوع ترک کار است.

 ترک کار چیست؟
ترک کار اصطلاحی است که در قانون کار صراحتا به آن اشاره ای نشده و به معنای خاتمه قرارداد کار و پایان یافتن قرارداد کارگری و کارفرمایی است و بعضا در مواردی رخ می دهد که کارگر قصد دارد، رابطه کاری خود را با کارفرما خاتمه دهد.در ماده 25 قانون کار مصوب سال 1369 آمده است که «هر گاه قرارداد کار برای مدت موقت یا برای انجام کار معین، منعقد شده باشد، هیچ یک از طرفین به تنهایی حق فسخ آن را ندارند».با توجه به این ماده می توان گفت در صورتی که یک قرارداد کار معین یا قرارداد کار با مدت موقت، قبل از انجام کار یا انقضای مدت، بدون رعایت مقررات قانونی و به تنهایی از سوی کارگر فسخ شود، کارگر عملا ترک کار کرده است و کارفرما می تواند در این رابطه، اختلاف خود با کارگر را در هیات های تشخیص کارگری و کارفرمایی و هیات های حل اختلاف کارگری و کارفرمایی مطرح کند.
البته وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در دستورالعملی اقدام به تعریف ترک کار کرده و آورده است که «ترک کار عبارت است از فسخ یکجانبه قرارداد کار از طرف کارگر بدون مجوز قانونی. برای محقق شدن ترک کار کارگر می بایست قصد و نیت انجام چنین عمل حقوقی را داشته باشد. بنابراین در صورتی که قصد و نیت فسخ قرارداد وجود نداشته باشد عمل انجام شده (عدم حضور در کارگاه) ترک کار محسوب نمی شود».بنابراین دو مقوله اصلی برای تحقق ترک کار این است که از طرف کارگر بدون مجوز قانونی صورت بگیرد و همراه با قصد ترک کار باشد.

 اثبات ترک کار
در اینجا این پرسش مطرح می شود که حال اگر کارگری اقدام به ترک کار کند، تکلیف حقوق کارفرما و الزامات قراردادی چیست و چه کسی باید ترک کار را اثبات کند؟در پاسخ باید گفت بار اثبات ترک کار مانند اثبات هر ادعای دیگری بر عهده مدعی است که در اینجا کارفرماست. کارفرما می تواند با در دست داشتن مدارک اثبات کننده ادعایش، به مراجع حل اختلاف مراجعه کرده و علیه کارگر طرح دعوی کند.تشخیص اینکه ترک کار توسط کارگر صورت گرفته یا خیر، با توجه به دلایل و مدارک برعهده مراجع حل اختلاف است و چنانچه ترک کار از جانب کارگر، اثبات شود و به واسطه این اقدام خساراتی مادی یا معنوی به کارفرما وارد شده باشد، کارفرما می تواند جهت استیفای حقوق خود در مراجع دادگستری علیه کارگر طرح دعوی کند.باید توجه داشت که مراجع حل اختلاف کارگری و کارفرمایی برای رسیدگی به خسارت صلاحیت ندارند.